Ελλάδα
0
Οι Βλάχοι είναι Έλληνες. Προπαγάνδα των Ρουμάνων η θεωρία ότι οι Βλάχοι έχουν ρουμανική καταγωγή (Μέρος Γ’)
Ο ΓΛΩΣΣΙΚΟΣ ΕΚΛΑΤΙΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ. ΠΩΣ ΟΙ ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟΙ ΗΠΕΙΡΩΤΕΣ, ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ ΚΑΙ ΘΕΣΣΑΛΟΙ ΕΓΙΝΑΝ ΛΑΤΙΝΟΦΩΝΟΙ ΒΛΑΧΟΙ
Ο Γεώργιος Νακρατζάς, υποστηρικτής της μη Ελληνικής καταγωγής των Βλάχων, γράφει: «Τις τελευταίες δεκαετίες διατυπώθηκε και η παράξενη θεωρία ότι οι Βλάχοι είναι απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων της Πελαγονίας (Φλώρινα-Μοναστήρι), οι οποίοι εκλατινίσθηκαν…Στην αρχαιότητα δεν σημειώθηκε ποτέ εκλατινισμός συμπαγών ελληνικών πληθυσμών, επειδή η ακτινοβολία του ελληνικού πολιτισμού ήταν τόσο εκτυφλωτική, ώστε ήταν σε θέση να επιβάλλει τον εξελληνισμό ακόμα και στους Ρωμαίους αποίκους, όπως έγινε στην Πέλλα της Μακεδονίας, στην Κόρινθο και στην Ιωνία» (Η στενή εθνολογική συγγένεια των σημερινών Ελλήνων, Βουλγάρων και Τούρκων, έκδ. 1996, σελ. 52).
Αντίθετα με τα όσα υποστηρίζει ο Νακρατζάς, ο γλωσσικός εκλατινισμός Ελλήνων είναι ένα ιστορικό γεγονός. Αυτό αποδεικνύεται από τη μαρτυρία του Βυζαντινού χρονογράφου Ιωάννη του Λυδού (6ος μ.Χ. αιώνας), ο οποίος στο βιβλίο του «Περὶτῶν ἀρχῶν τῆς Ρωμαίων Πολιτείας» (261,68 έκδ. Βόννης) γράφει: «Νόμος ἀρχαῖος ἦν πάντα μὲν τὰ ὁπωσοῦν πραττόμενα παρὰ τοῖς ἐπάρχοις, τάχα δὲ καὶταῖς ἄλλαις τῶν ἀρχῶν, τοῖς Ἰταλῶν ἐκφωνεῖσθαι ρήμασιν…, τὰ δὲ περὶ τὴν Εὐρώπην πραττόμενα πάντα τὴν ἀρχαιότητα διεφύλαξεν ἐξ ἀνάγκης, διὰ τὸ τοὺς αὐτῆς οἰκήτορας, καίπερ Ἕλληνας ἐκ τοῦ πλείονος ὄντας, τῇ τῶν Ἰταλῶν φθέγγεσθαι φωνῇ, καὶ μάλιστα τοὺς δημοσιεύοντας» (= Υπήρχε αρχαία συνήθεια, όλα βέβαια όσα συνέβαιναν με οποιονδήποτε τρόπο στις διοικήσεις των επαρχιών, και ίσως ακόμη και στις άλλες κρατικές υπηρεσίες, να κοινοποιούνται στη φραστική διατύπωση των Λατίνων…, και όσα πάλι συνέβαιναν μέσα στη Βαλκανική Χερσόνησο, κι αυτά όλα κράτησαν από ανάγκη την αρχαία μορφή τους, εξ αιτίας του ότι οι κάτοικοί της, παρά το γεγονός ότι ήταν Έλληνες στην πλειονότητά τους, μιλούσαν ωστόσο στη Λατινική γλώσσα, και προπαντός όσοι ασκούσαν δημόσιο επάγγελμα). Από το απόσπασμα αυτό του Ιωάννη Λυδού φαίνεται ότι η πλειοψηφία των κατοίκων της Βαλκανικής χερσονήσου (τη Βαλκανική χερσόνησο ο Ιωάννης Λυδός την ονομάζει Ευρώπη) ήταν Έλληνες και μιλούσαν ωστόσο τη Λατινική γλώσσα.
Ο διευθυντής του Κέντρου Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητος του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών Μιλτιάδης Χατζόπουλος με βάση επιγραφικές μαρτυρίες αποκαλύπτει εκλατινισμό Μακεδόνων (Βέροιας) και Ηπειρωτών (Φωτικής) (Balkan Studies, 21, 1980, 90). Τον γλωσσικό εκλατινισμό των Ελλήνων παραδέχεται και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Βουκουρεστίου G. Bratianu, ο οποίος γράφει: «Η Μακεδονία και ένα μεγάλο μέρος των νοτίων περιοχών της χερσονήσου εκλατινίσθηκαν ή τουλάχιστον είχαν γίνει δίγλωσσα. Εδώ η λατινική ήταν ομιλουμένη και γραφομένη όσο και η ελληνική γλώσσα» (Une enigme et un miracle historique: le people roumain, Bucarest 1942, 67).
Γλωσσικός εκλατινισμός έγινε και στους Έλληνες της Θεσσαλίας, όπως επιβεβαιώνεται από λατινικό επιγραφικό υλικό της Πελασγιώτιδας και Περραιβίας. Ο καθηγητής αρχαιολογίας του 2ου Πανεπιστημίου Λυών Bruno Helly γράφει: «Από τις επιγραφές προκύπτει ότι από τον 1ο αι. π.Χ. πολλαπλασιάζονται οι Έλληνες που φέρουν λατινικά ονόματα: Σαλβία, Σεκούνδα, Μαρκος, Σεβήρος. Την ίδια εποχή πολλοί φέρουν ονόματα λατινικών γενών· δεν κατάγονται βέβαια από την Ιταλία αυτοί που γίνονται ταγοί στη Λάρισα, που νικούν σε διαγωνισμούς επιγράμματος ή σε παραδοσιακά αγωνίσματα, που απελευθερώνουν δούλους σύμφωνα με τη νομοθεσία του κοινού…, φαίνεται ότι σταδιακά συγκροτήθηκε όχι μόνο στις πόλεις αλλά και στην ύπαιθρο μια κατηγορία Θεσσαλών βαθύτερα επηρεασμένη από τη λατινική γλώσσα. Αυτή η επίδραση θα έπρεπε ίσως να συσχετισθεί με την ύπαρξη αυτοκρατορικών κτήσεων στις Φέρες και ασφαλώς και στα βορειοδυτικά, μεταξύ του Ολύμπου και της Πίνδου, στα σύνορα της επαρχίας. Εκεί ακριβώς βρέθηκαν οι περισσότερες λατινικές επιγραφές της Θεσσαλίας, οριοθετικές επιγραφές, μιλιάρια-επίσημα κείμενα βέβαια, το περιεχόμενο όμως των οποίων ήταν σημαντικό για την καθημερινή ζωή των κατοίκων» (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμος 6, σελ. 183).
Επί ρωμαιοκρατίας οι περιοχές Θεσσαλίας, Μακεδονίας, Ηπείρου ενώνονται και δημιουργείται επαρχία με το όνομα Μακεδονία. Εδώ κατά τον Ρουμάνο καθηγητή του Πανεπιστημίου Βουκουρεστίου και του Πανεπιστημίου Bochum της Γερμανίας Cicerone Poghirc συντρέχουν όλοι οι παράγοντες λατινοφωνίας των Ρωμαίων πολιτών της νέας επαρχίας, δηλαδή ο στρατός, το εμπόριο και οι οικονομικές δραστηριότητες και η ρωμαϊκή διοίκηση (Romanisation linguistique et culturelle dans les Balkans, Les Aroumains, INALCO 1989, 17-31). Ο αυτοκράτορας Κλαύδιος δεν ανεχόταν άγνοια της λατινικής από Έλληνες κατόχους του δικαιώματος του Ρωμαίου πολίτη (βλ. Δίων Κασσιος, LX, 17, 4).
Ο καθηγητής Poghirc θεωρεί ως κυριότερο παράγοντα λατινοφωνίας τον στρατό για δύο λόγους. Πρώτον, διότι οι Ρωμαίοι εκτιμούσαν τις στρατιωτικές ικανότητες των Μακεδόνων, τους οποίους και θαύμαζαν. Δεύτερον, διότι οι Μακεδόνες μπαίνοντας στον ρωμαϊκό στρατό με τη θέλησή τους έβρισκαν διέξοδο στην ανεργία χάρη στη μισθοδοσία, στις προσφορές και στα προνόμια. Επιπλέον, πέτυχαν και την ασφαλέστερη φύλαξη των συνόρων από τους γείτονές τους (Α. Λαζάρου, Ελληνισμός και λαοί της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, Αθήνα 2009, τόμος Α, σελ. 537-538). Κατά τον Poghirc απόδειξη της γλωσσικού εκλατινισμού των Ελλήνων του βορειοελλαδικού χώρου είναι και τα λατινογενή τοπωνύμια.
Ο καθηγητής της ρωμαϊκής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Θεόδωρος Σαρικάκης γράφει: «Αλλ’ εκείνος, όστις προέβη εις συστηματικήν επιστράτευσιν των Μακεδόνων και εγύμνασεν αυτούς κατά τον Ρωμαϊκόν τρόπον, είναι ο Μάρκος Ιούνιος Βρούτος. Αναφέρεται ότι ούτος κατήρτισε δύο ολόκληρους λεγεώνας εκ του γηγενούς πληθυσμού της Μακεδονίας, τας οποίας εχρησιμοποίησεν εις τους εναντίον των Βησσών αγώνας του» (Ρωμαίοι άρχοντες της επαρχίας Μακεδονίας, Α’, Θεσσαλονίκη 1971, 15 και 18).
Ο καθηγητής Poghirc ορίζει τη Βόρεια Ήπειρο ως απαρχή της λατινοφωνίας των Ελλήνων. Την αποδίδει στην αναγκαστική ρωμαιοελληνική στρατιωτική σύμπραξη προς αναχαίτιση ιλλυρικών επιδρομών, βλαπτικών τόσο για τους Έλληνες όσο και για τους Ρωμαίους. Ο εκλατινισμός των Ηπειρωτών έγινε, διότι έπρεπε να υπάρχει ένα κοινό γλωσσικό όργανο για τον συντονισμό των ρωμαιοελληνικών πολεμικών επιχειρήσεων εναντίον των Ιλλυριών. Την απαρχή της λατινοφωνίας των Ελλήνων τη χρονολογεί το 229 π.Χ. Από τότε η λατινοφωνία των Ηπειρωτών αυξάνεται, επειδή επ’ αμοιβή υπηρετούν στα Ρωμαϊκά Βοηθητικά σώματα. Αυτοί είναι οι πρώτοι Βλάχοι του ελληνικού χώρου.
Ο Χρ. Χρηστοβασίλης το 1902 έγραψε ότι οι Βλάχοι «έχουσι φρόνημα ελληνικώτατο και ομιλούσιν, ως μητρικήν, και την ελληνικήν γλώσσαν» και ότι είναι «Έλληνες γνήσιοι, αποδεχθέντες την λατινικήν γλώσσαν εν καιρώ της Ρωμαιοκρατίας, ως απεδέχθησαν ταύτην εκατομμύρια όλα Γαλατών, Κελτών, Ιβήρων κ.λπ.» (Η δύναμις του Ελληνισμού εν Ηπείρω και τα δίκαια αυτού, Αθήνησι 1902, 3).
Ο καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Απόστολος Βακαλόπουλος σε άρθρο του με τίτλο «Ο γλωσσικός εκλατινισμός των κατοίκων της Ηπειρωτικής Ελλάδας» υποστηρίζει ότι η μακραίωνη ρωμαιοκρατία «δεν ήταν δυνατόν να μην επηρεάσει (σ.σ. γλωσσικά) τους κατοίκους της Ηπειρωτικής Ελλάδας…Την απόδειξη μας τη δίνει ο σύγχρονος του Ιουστινιανού Ιωάννης Λυδός στο Περί αρχών της Ρωμαίων πολιτείας έργο του, όπου γράφει ότι οι κάτοικοι των ευρωπαϊκών επαρχιών της αυτοκρατορίας (σ.σ. με το όνομα Ευρώπη ονομαζόταν τότε η Βαλκανική), αν και οι περισσότεροι ήσαν Έλληνες, μιλούσαν τα λατινικά, προ πάντων οι δημόσιοι υπάλληλοι, ήταν δηλαδή λατινόφωνοι ή και δίγλωσσοι» (Ιστορία της Μακεδονίας από τα προϊστορικά χρόνια ώς το 1912, Θεσσαλονίκη 1983, 48-49).
Τον γλωσσικό εκλατινισμό των Ελλήνων, και συγκεκριμένα των αρχαίων Μακεδόνων, επιβεβαιώνει και ο Στίπλων Κυριακίδης: «Ο γλωσσικός εκρωμαϊσμός των Μακεδόνων οφείλεται εις την υπηρεσίαν αυτών εις τον ρωμαϊκόν στρατόν όπως εις το αυτό γεγονός οφείλεται και ο γλωσσικός εκρωμαϊσμός των Γαλλατών, των Ισπανών κτλ. Είναι γνωστόν ότι υπήρχε Μακεδονική λεγεών, εγκατεστημένη παρά τον Δούναβιν. Αύτη διά να ονομάζεται Μακεδονική, απετελείτο προφανώς από Μακεδόνας, και κυρίως ορεινούς, οι οποίοι ένεκα του αγόνου του εδάφους αυτών εδέχοντο προθύμως να καταταγούν εις τας ρωμαϊκάς λεγεώνας, όπου και εξέμαθον την παρεφθαρμένην στρατιωτικήν γλώσσαν των Ρωμαίων, εφ’ όσον η υπηρεσία αυτών κατά κανόνα εξετείνετο εις μίαν εικοσαετίαν. Μετά την απόλυσιν αυτών εγκαθίσταντο συνήθως εις τον τόπον της καταγωγής των, φέροντες μεθ’ εαυτών και την ρωμαϊκήν γλώσσαν» (περ. Μακεδονικά, 5, 1961-1963).
Στην πραγματικότητα οι Έλληνες, και ιδίως οι Μακεδόνες, ήταν αυτοί που εκλατίνισαν τους Δάκες. Από τα αρχαία κείμενα εξάγουμε το συμπέρασμα ότι δυόμισι αιώνες πριν την κατάκτηση της Δακίας (101-106 μ.Χ.) από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Τραϊανό, στις μονάδες του οποίου συμμετείχαν Έλληνες στρατιώτες και η 5η Μακεδονική Λεγεώνα, υπήρξε γλωσσικός εκλατινισμός των ελληνικών χωρών. Πολύ σωστά λοιπόν ο R. Rosler έγραψε το 1871 τα εξής: «Οι μεν εν τη Ελληνική χερσονήσω Βλάχοι, οι σημερινοί κυρίως Κουτσόβλαχοι λεγόμενοι, αποτελούσι την Μητρόπολιν, οι δε πέραν του Δουνάβεως εν Δακία οικούντες είναι εν μέρει και άποικοι τούτων και κατά συνέπειαν η βλαχική γλώσσα, η Κουτσοβλαχική, είναι γέννημα και θρέμμα αυτής της Ελληνικής Χερσονήσου» (Γιώργης Έξαρχος, Οι Ελληνοβλάχοι (Αρμάνοι), έκδ. 2001, τόμος Α’, σελ. 66).
Η ΛΑΤΙΝΟΓΛΩΣΣΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΙΛΛΥΡΙΩΝ ΕΠΙ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ
Μια ισχυρή απόδειξη κατά της θεωρίας ότι οι Βλάχοι ήρθαν από τη Δακία είναι ότι οι Έλληνες και οι Ιλλυριοί μιλούσαν βλάχικα ήδη από την εποχή του Ιουστινιανού. Ο Ρώσος ιστορικός Μ. Β. Λεφτσένκο γράφει: «Ο Ιουστινιανός ήταν ανιψιός του Ιουστίνου και καταγόταν από οικογένεια Ιλλυριών αγροτών που ζούσαν κοντά στους Σκοπούς (Σκόπια), στα σύνορα Μακεδονίας και Αλβανίας, στο τμήμα του Ιλλυρικού, όπου μιλούσαν ακόμα τη λατινική γλώσσα» (Ιστορία του Βυζαντίου, έκδ. 1952, σελ. 61-62). Ομοίως και ο καθηγητής Γεώργιος Κόλλιας γράφει: «Ο αυτοκράτωρ (Ιουστινιανός) ήτο Ρωμαίος από την Ιλλυρίαν· είχε γεννηθή εις το Ταυρήσιον παρά τα Βεδερίανα, ουχί μακράν της πόλεως των Σκοπίων, εις την επαρχίαν Δαρδανίας, όπου η λατινική γλώσσα και όχι η ελληνική ήτο η γλώσσα των κατοίκων» (Ιστορία των μέσων χρόνων, τεύχος 2ον, σελ. 234-235). Άρα στην Δαρδανία οι Ιλλυριοί είχαν εκλατινισθεί γλωσσικά και εξακολουθούσαν να μιλάνε λατινικά την εποχή του Ιουστινιανού.
Ο Προκόπιος στα τέλη του 5ου αιώνα στο έργο του «Περί Κτισμάτων» χρησιμοποιεί ορισμένες λατινικές λέξεις από εκείνες που μιλούσαν οι κάτοικοι της Δαρδανίας και της Ιλλυρίας, δηλαδή λέξεις βλάχικες της εποχής του Ιουστινιανού. Τις λέξεις αυτές αναγκάζεται να ερμηνεύσει , ώστε να μπορούν να γίνουν κατανοητές από αυτούς που γνώριζαν μόνο την Ελληνική. Ας δούμε τα χωρία αυτά:
- «…πόλιν ἐπιφανεστάτη ἐδείματο, ἥνπερ Ιουστινιανὴν ὠνόμασε Πρίμαν (πρώτη δὲ τοῦτο τῇ Λατίνων φωνῇ δύναται)» (IV α 19) [= ο Ιουστινιανός έκτισε περίφημη πόλη που της έδωσε το όνομα Πρίμα Ιουστινιανή (τα σημερινά Σκόπια) (το πρίμα στη λατινική γλώσσα σημαίνει πρώτη)].
Εδώ η λατινική λέξη είναι πρίμα που σημαίνει πρώτη.
- «…Σεκούνδαν αὐτὴν Ἰουστινιανὴν ἐπωνόμασε. Σεκούνδαν γὰρ τὴν δευτέραν Λατίνοι λέγουσι» (IV α 30) (= Την ονόμασε Σεκούνδαν Ιουστινιανή. Σεκούνδαν στη λατινική γλώσσα ονομάζουν τη Δεύτερη).
Εδώ η λατινική λέξη είναι σεκούνδαν που σημαίνει δεύτερη.
- «Διὸ Ριπασίαν καλοῦσι Ρωμαῖοι τὴν ταύτην Δακίαν· ρίπα γὰρ ἡ ὄχθη τῇ Λατίνων καλεῖται φωνῇ» (IV ε 11) (= Γι’ αυτό Ριπασία ονομάζουν οι Ρωμαίοι τη Δακία· διότι ρίπα ονομάζεται η όχθη στη γλώσσα των Λατίνων).
Εδώ η λατινική λέξη είναι ριπασίαν. Ρίπα στα λατινικά ονομάζεται η όχθη.
- «Πόντες δὲ τὸ ἐπὶ Δακίας ὁμωνύμως τῷ ἔργω ἐκλήθη. Πόντην γὰρ τὴν γέφυραν Ρωμαῖοι τῇ Λατίνων καλοῦσι φωνῇ» (IV στ 16).
Εδώ η λατινική λέξη είναι το πόντες. Πόντη στα λατινικά ονομάζεται η γέφυρα.
- «Πακάτοι δὲ οὗτοι τανύν οἱ Μαυρούσιοι ἐπικαλοῦνται, πάκεν γὰρ τὴν εἰρήνην τῇ Λατίνων καλοῦσι φωνῆ» (IV γ 11).
Εδώ η λατινική λέξη είναι πακάτοι. Πάκεν στα Λατινικά ονομάζεται η ειρήνη.
- «Πυργοκάστελλον… πεποίηκε. Καστέλλους γαρ τα φρούρια τη Λατίνων καλούσι φωνή» (II ε 9-10).
Εδώ ο Προκόπιος παραθέτει τη λέξη πυργοκάστελλον. Κάστελλοι στα Λατινικά ονομάζονται τα φρούρια.
Η μεγαλύτερη απόδειξη ότι ο Ιουστινιανός και οι κάτοικοι της περιοχής της Δαρδανίας μιλούσαν Βλάχικα αποτελεί το πραγματικό του όνομα Ουπράβδα, καθώς και το όνομα του πατέρα του Ιστόκ και της μητέρας του Βιγλενίτζα. Ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος μη γνωρίζοντας Βλάχικα νόμιζε ότι τα ονόματα αυτά ήταν Σλαβικά, και έτσι θεώρησε τον Ιουστινιανό σλαβικής καταγωγής. Αλλά πώς είναι δυνατόν ο Ιουστινιανός να είναι Σλάβος, όταν οι Σλάβοι δεν είχαν ακόμα έρθει στα Βαλκάνια; Το όνομά του και τα ονόματα των γονέων του ετυμολογούνται από τα Βλάχικα. Το Ουπράβδα ετυμολογείται από τη βλάχικη λέξη πράβντα που σημαίνει ‘ισχυρός, δυνατός’. Το Ιστόκ ετυμολογείται από τη βλάχικη λέξη ίτσκου (αναγραμματισμένη) που σημαίνει ‘δυνατός, ανδρείος’. Το Βιγλενίτζα ετυμολογείται από τη βλάχικη λέξη βίγλα που σημαίνει ‘σκοπός, φύλακας’.
ΓΡΑΠΤΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΒΛΑΧΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΟΝ 7Ο Μ.Χ. ΑΙΩΝΑ
Μετά τις βλάχικες λέξεις του Προκοπίου συναντάμε τη φράση «ἐπιχωρίω γλώττη…ρετόρνα» και «τόρνα, τόρνα φράτερ» του Θεοφύλακτου Σιμοκάττη, ο οποίος έζησε τον 7ο μ.Χ. αιώνα. Ο Σιμοκάττης διηγούμενος την εκστρατεία του στρατού του Βυζαντίου υπό τον στρατηγό Κομεντίολο εναντίον των Αβάρων αναφέρει τα εξής: Κάποιο πρωί, θέλοντας ο Κομεντίολος να αιφνιδιάσει τους Αβάρους ενώ κοιμόνταν, ακούστηκε ένας οδηγός ημιόνου, στην πλάτη του οποίου είχε μισογείρει το φορτίο, να φωνάζει απευθυνόμενος στους συναδέλφους του «τόρνα, τόρνα φράτερ» και οι στρατιώτες νόμιζαν ότι τους δίνουν διαταγή να κάνουν μεταβολή λόγω αιφνιδιαστικής εμφάνισης άλλου εχθρού. Γύρισαν λοιπόν τότε προς τα πίσω κραυγάζοντας «ἐπιχωρίω γλώττη…ρετόρνα». Ο οδηγός ημιόνου φώναζε «γέρνει το φορτίο» και οι στρατιώτες του βυζαντινού στρατεύματος νόμιζαν ότι τους φώναζε «γυρίστε, γυρίστε», γι’ αυτό και τράπηκαν σε φυγή φωνάζοντας «τόρνα, τόρνα», που στα βλάχικα σημαίνει ‘γέρνω, γυρνώ, γυρίζω, επιστρέφω’.
Συνάγεται λοιπόν ότι οι στρατιώτες ήταν Βλάχοι και μιλούσαν την επιχώρια φωνή, δηλαδή βλάχικα, και επιβεβαιώνεται αυτό το γεγονός με τις λέξεις ρετόρνα και τόρνα που σημαίνουν ‘γέρνω, γυρνώ, γυρίζω, επιστρέφω’ και φράτερ που σημαίνει ‘αδερφός’. Οι στρατιώτες παρανόησαν το νόημα της λέξης τόρνα.
Ο ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΧΥΜΕΡΗΣ ΘΕΩΡΟΥΣΕ ΤΟΥΣ ΒΛΑΧΟΥΣ ΑΥΤΟΧΘΟΝΕΣ
Οι υποστηρικτές της θεωρίας ότι οι Βλάχοι ήρθαν από τη Δακία, παραπέμπουν στον Βυζαντινό συγγραφέα του 11ου αιώνα Κεκαυμένο, ο οποίος υποστηρίζει ότι οι Βλάχοι προέρχονται από τους Δάκες. Αποσιωπούν όμως την άποψη του Βυζαντινού ιστορικού του 13ου αιώνα Γεωργίου Παχυμέρη, σύμφωνα με τον οποίο οι Μεγαλοβλαχίτες της Θεσσαλίας και της Φθιώτιδας είναι «τὸπαλαιὸν Ἕλληνες, οὓς Ἀχιλλεύς ἦγε». Δηλαδή ο Παχυμέρης θεωρούσε ότι οι Μεγαλοβλαχίτες κατάγονται από τους Έλληνες του Αχιλλέα. Αυτοί που παραπέμπουν στον Κεκαυμένο αγνοούν ότι η πηγή αυτή είναι παντελώς πλαστή, διότι η πληροφορία αυτή για κάθοδο Βλάχων από Δακία προέρχεται από εμβόλιμο χωρίο, που από τον 19ο αιώνα επισημαίνουν διαδοχικά πολλοί επιστήμονες (Tomaschek, Gyoni, Lamerle, Cakkova-Petkova), δηλώνοντας και την πατρότητά του, Ρωμαϊκή Ιστορία του Δίωνος Κασσίου (155-235 μ.Χ.), όπου η κάθοδος αφορά στους Κοστοβώκους, οι οποίοι είχαν φθάσει μέχρι και την Ελευσίνα (βλέπε Αχιλλέα Λαζάρου, Ελληνισμός και λαοί της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, έκδ. 2009, τόμος Α’, σελ. 607). Ο Αντώνιος Κεραμόπουλος αναφέρει ότι επειδή σήμερα έχουμε πλουσιότερες ιστορικές πηγές από ό, τι ο Κεκαυμένος και βρίσκουμε τους λόγους του αμάρτυρους, σημαίνει ότι όλη η κίβδηλη ιστορία περί σπουδαίων αλλά φανταστικών γεγονότων είναι ερμηνευτικό πλάσμα του Κεκαυμένου. Δεν τολμά να πατήσει επί πραγματικού ιστορικού εδάφους, ορίζοντας διά ονομάτων τον χρόνο των κινήσεων προς νότο. Ο Κεκαυμένος έγραψε υβριστικό δημοσιογραφικό άρθρο κατά των Βλάχων, οι οποίοι ανήκαν στο αντίθετο πολιτικό κόμμα και γι’ αυτό τον λόγο τους μισούσε. Δηλαδή ο Κεκαυμένος έκανε κάτι ανάλογο με αυτό που έκανε ο αρχαίος ιστορικός Πολύβιος, ο οποίος χαρακτήρισε βαρβάρους τους Αιτωλούς, επειδή τους μισούσε, παρά το γεγονός ότι οι Αιτωλοί ήταν αποδεδειγμένα Έλληνες (Αντωνίου Κεραμόπουλου, Τι είναι οι Κουτσόβλαχοι, έκδ. 1939, σελ. 22-23). Εξάλλου εκτός από την άποψη αυτή του Κεκαυμένου υπάρχει και η άποψη του Ιωάννη Κίνναμου (1143-1185), ο οποίος θεωρούσε τους Βλάχους ως άποικους από την Ιταλία. Ούτε όμως αυτή η άποψη ευσταθεί. Επί δημοκρατίας πρωίμως δεν στάλθηκαν άποικοι Ρωμαίοι σε υπερπόντιες ξένες χώρες, ενώ αυτοί που κάποτε στάλθηκαν (Κόρινθος) όπως και όλοι οι επί του Αυγούστου και έπειτα εξελληνίσθηκαν στην Ελλάδα, χωρίς να αφήσουν ίχνη. Επί των αυτοκρατόρων στέλνονταν σε εύφορες χώρες παλαίμαχοι και άλλοι εκλατινισμένοι κάτοικοι, όχι όμως πολίτες Ρωμαίοι Ιταλοί, επειδή οι Ιταλοί ήταν λίγοι σε σύγκριση προς το παγκόσμιο κράτος της Ρώμης. Καμιά ποτέ αποικία δεν στάλθηκε στη δυτική Μακεδονία, χώρα φτωχή και απρόσιτη προς αποικισμό. Επειδή οι Βλάχοι έχουν παλαιά κατοικία απρόσιτα ή δυσπρόσιτα όρη ψυχρά και φτωχά, δεν είναι δυνατόν να ήταν αρχικά Ιταλοί Ρωμαίοι πολίτες σταλέντες εκεί.
ΟΙ ΒΛΑΧΟΙ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΓΟΝΟΙ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΕΡΡΑΙΒΩΝ
Ο Στράβων γράφει για τους Περραιβούς: «Ἔπειτα τοῦτο καὶ ἐπὶ τῶν Περραιβῶν καὶ ἐπὶ τῶν Αἰνιανῶν συνέβη…οἱ μὲν οὖν Αἰνιᾶνες…ἐξηλάσθησαν ὑπὸ τῶν Λαπιθῶν…τινὲς δ’ ἔμειναν περὶ Κύφον, Περραιβικὸν ὄρος, ὁμώνυμον κατοικίαν ἔχον. Οἱ δὲ Περραιβοί, τινὲς μὲν συσταλέντες περὶ τὰ ἑσπέρια τοῦ Ὀλύμπου μέρη κατέμενον αὐτόθι, πρόσχωροι ὄντες Μακεδόσι, τὸ δὲ πολὺ μέρος εἰς τὰ περὶ τὴν Ἀθαμανίαν ὄρη καὶ τὴν Πίνδον ἐξέπεσε» (Στραβ. 442, 22).
Ο ακαδημαϊκός Αντώνιος Κεραμόπουλος τονίζει: «Εκ πάντων τούτων συνάγεται, ότι εις την Θεσσαλικήν πεδιάδα κατήρχοντο εκ των γειτονικών όρεων…κτηνοτρόφοι…και διέμενον μετά των κτηνών των εις την Θεσσαλικήν πεδιάδα κατά την ψυχράν περίοδον του χειμώνος και επανήρχοντο εις τα όρη περί το έαρ. Ούτος ήτο ο βίος των αρχαίων Περραιβών, ελληνικής φυλής, ελληνογλώσσου βεβαίως. Αλλά αυτός ούτος είναι και ο βίος των σημερινών Βλάχων, λατινόγλωσσων όμως» (Ο Στράβων, οι Περραιβοί και οι Βλάχοι, ΕΕΦΣΠΑ, 4, 1953-1954, 56). Σε άλλη του μελέτη γράφει: «Μόνοι είναι διακριτοί οι Περραιβοί διά τον ιδιάζοντα βίον των· είναι μετανάσται. Αλλά μετανάσται εις τα αυτά μέρη είναι σήμερον οι Βλάχοι». Και αλλού σημειώνει: «Η λατινογενής γλώσσα, ην έχουν σήμερον οι Βλάχοι, επεδήμησεν εις την Μακεδονικήν ή Ηπειρωτικήν ή Θεσσαλικήν κοινήν ορεινήν ή την πεδινήν χώραν επί της Ρωμαιοκρατίας» (Ο Στράβων και οι Βλάχοι της Πίνδου, Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, 23, 1953, 71). Επομένως οι Βλάχοι της Θεσσαλίας είναι εκλατινισθέντες γλωσσικά Έλληνες Περραιβοί.
Ο Ρουμάνος καθηγητής του Πανεπιστημίου Βουκουρεστίου και του Πανεπιστημίου Bochum της Γερμανίας Cicerone Poghirc βασιζόμενος στα λατινογενή τοπωνύμια της Θεσσαλίας, προ πάντων της Περραιβίας, βεβαιώνει ότι αυτά αρκούν ως απόδειξη αδιατάρακτης και αδιάλειπτης ανά τους αιώνες υπάρξεως Βλάχων στις τωρινές θέσεις τους από την αρχαιότητα ώς σήμερα (Romanisation linguistique et culturelle dans lesBalkans, Les Aroumains, INALCO 1989, 17-31).
Απόδειξη της αυτοχθονίας και ελληνικής καταγωγής των Βλάχων της Περραιβίας, όπως παρατηρεί ο ρωμανιστής-βαλκανολόγος Αχιλλεύς Λαζάρου, αποτελεί και το πανάρχαια ελληνικό τοπωνύμιο της περραιβικής πρωτεύουσας Ολοσσών-Ελασσών, που σώζεται στο στόμα των Βλάχων-Αρμάνων με τον τύπο Λασούν, δηλωτικό υπάρξεως των χρηστών του στην περιοχή πριν από τον 6ο αιώνα μ.Χ. και πριν από κάθε υποτιθέμενη κάθοδο από Δακία-Ρουμανία (Ελληνισμός και λαοί της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, τόμος Α’, σελ. 570-571).
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΟΙ ΒΛΑΧΟΙ ΤΩΝ ΣΚΟΠΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΙΜΟΥ
Δεν είναι μόνο ελληνικής καταγωγής οι Βλάχοι της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας, αλλά και οι Βλάχοι των Σκοπίων και του Αίμου. Και πώς είναι δυνατόν οι Βλάχοι των Σκοπίων να μην είναι Έλληνες, όταν, όπως αποδεικνύουμε σε αυτή την ιστοσελίδα, ακόμα και οι Σλαβόφωνοι των Σκοπίων (οι Σκοπιανοί) είναι Έλληνες στην καταγωγή (βλέπε άρθρο Οι Σλαβομακεδόνες (Σκοπιανοί) είναι ελληνικής και όχι σλαβικής καταγωγής!). Σε αντίθεση όμως με τους Σκοπιανούς, οι οποίοι δεν έχουν ελληνική συνείδηση, οι Βλάχοι των Σκοπίων είχαν ελληνική συνείδηση. Αυτό το επιβεβαιώνει και ο Σκοπιανός ιστορικός Krste Bitoski, ο οποίος σε μελέτη του που δημοσιεύθηκε το 1968 στα Σκόπια περί της δράσεως της Μητροπόλεως Πελαγονίας 1878-1912) γράφει: «Κατά τους εκκλησιαστικούς αγώνες του το Μακεδονικό έθνος (σ.σ. οι Σκοπιανοί) δεν θα έρθει αντιμέτωπο με Έλληνες, αλλά κυρίως με τους Βλαχογκραικομάνους…Οι Βλάχοι αυτοί κατά πλειοψηφία φανατικοί γκραικομάνοι βαθμιαίως καθίστανται η κύρια δύναμη παρά το πλευρό της μητροπόλεως Πελαγονίας για την προώθηση της Μεγάλης ελληνικής ιδέας: Οι ναοί και τα σχολεία της πόλεως Μοναστηρίου κατά τα μέσα του 19ου αιώνα ήταν σε ελληνικά χέρια». Και πώς να μην είναι και οι Βλάχοι του Αίμου Έλληνες, όταν εκεί ζούσαν και Σαρακατσάνοι, οι οποίοι αποδεδειγμένα είναι Έλληνες, και κατά τον ανθρωπολόγο Άρη Πουλιανό είναι ο αρχαιότερος λαός της Ευρώπης. Συγκεκριμένα οι Σαρακατσάνοι ζουν στην καρδιά της Βουλγαρίας και είναι επί χιλιάδες χρόνια οι ίδιοι φυλετικά, διατηρώντας ελληνικές συνήθειες, ήθη και έθιμα. Συνάγουμε λοιπόν το συμπέρασμα ότι και οι Βλάχοι του Αίμου είναι Ελληνικής καταγωγής.
Η ΔΙΓΛΩΣΣΙΑ ΤΩΝ ΒΛΑΧΩΝ
Κατά τον Ούγγρο ρωμανιστή-βαλκανολόγο, ακαδημαϊκό και καθηγητή του Πανεπιστημίου Βουδαπέστης Mathias Gyoni «όλα συνηγορούν στο να πιστέψουμε ότι οι Βλάχοι πρέπει να ήταν δίγλωσσοι καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας τους» (Byzantinoslavica, 12, 1951, 42).
ΟΜΗΡΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΤΗΣ ΒΛΑΧΙΚΗΣ
Στη βλάχικη διασώζονται λέξεις ομηρικές και προομηρικές, λέξεις που δεν συναντάμε στη λατινική και ρουμανική γλώσσα, κάτι που αποδεικνύει ότι οι Βλάχοι έχουν αρχαιοελληνική καταγωγή και ότι οι πρόγονοί τους ζούσαν στην Ελλάδα τουλάχιστον από τα χρόνια του Ομήρου. Ο Γιώργης Έξαρχος στο βιβλίο του «Οι Ελληνοβλάχοι (Αρμάνοι)» (έκδ. 2001, τόμος Α’, σελ. 76-79) έχει συγκεντρώσει αρκετές τέτοιες λέξεις. Ας δούμε μερικές από αυτές:
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΒΛΑΧΙΚΑ
ἀκή = ακίδα, αιχμή. άκου = βελόνα, ακίδα
ἀμέλγω = αρμέγω μούλγκου = αρμέγω
ἀτραπός = στενός δρόμος, μονοπάτι τράπου = στενός δρόμος, μονοπάτι
ἄττα = πατέρας τάτα = πατέρας
βάλανος = βαλανίδι βαλάνι = βαλανίδι
βαλιός = λευκός, με λευκά στίγματα μπάλιου = με λευκά στίγματα, παρδαλός
βοῦς = βόδι μπόου = βόδι
γυρός = στρογγυλός, περίμετρος γιούρου = στρογγυλός, περίμετρος
δάος = βασανισμένος, δυστυχής ντάιου = δυστυχής
ἰν (αντί ἐν) = εντός, εις ιν = εντός, εις
ἴν (αντί εἷς) = ένας ουν = ένας
ἴς = δύναμη ίσου, ίτσου = δυνατός
κάγκανος = ξηρός κάγκανου = γαϊδουράγκαθο, ξερό χόρτο
κέλυφος = περίβλημα καλούφι = περίβλημα
κύπειρος και κύπρον = ελώδες φυτό κιπρί και κιπρίκου = ελώδες φυτό
χρησιμεύον ως τροφή των ίππων χρησιμεύον ως τροφή των ίππων
κύων = σκύλος κάνε = σκύλος
λάω = θέλω, επιθυμώ λιάου = παίρνω, θέλω
μᾶ (αντί μάτηρ, μήτηρ) = μητέρα μα = μητέρα
μαία = τροφός, μαμή, μαία μάια = γιαγιά, τροφός, μαμή
μάλα = πάρα πολύ μάλα = πάρα πολύ
μάνδρα = μαντρί, στάβλος μάντρα = μαντρί, στάβλος
μανία = μανία μανίε = μανία, θυμός
ὄις = πρόβατο οάε = πρόβατο
ράμνος = είδος ακανθώδους θάμνου ράμνι και αράμνι = είδος ακανθώδουςθάμνου
τένδω, τένθω = κουρύω, ξυρίζω, κόβω τούντου = κουρεύω, ξυρίζω, κόβω
ὠόν = αυγό όου = αυγό
ΛΕΞΕΙΣ ΤΗΣ ΤΣΑΚΩΝΙΚΗΣ ΣΤΗ ΒΛΑΧΙΚΗ
Στη Βλάχικη διασώζονται λέξεις της τσακωνικής. Η τσακωνική διάλεκτος, ως γνωστόν, προήλθε από τη δωρική διάλεκτο της αρχαίας Ελληνικής. Το γεγονός λοιπόν ότι λέξεις της τσακωνικής διασώζονται στη βλάχικη αποτελεί απόδειξη ότι οι Βλάχοι κατάγονται από τους Δωριείς. Ας δούμε μερικές τέτοιες λέξεις:
ΤΣΑΚΩΝΙΚΑ ΒΛΑΧΙΚΑ
γιούρε = γύρος γιούρε ή γιούρου = γύρος
ζάρα = κομμένο γάλα τζάρου = τυρόγαλο, κομμένο γάλα
κάλασε και κάλεσε = πρόβατο καλέσου = κριάρι, πρόβατο
κατούνα = καλύβα κατούνα = καλύβα, χωριουδάκι
κοκή = κοπάδι κουπίε ή κουπί = κοπάδι
κόρμπο = μαύρος, δυστυχής κόρμπου = κόκορας, μαύρος, δυστυχής
κοτσινέ = κόκκινος κοάτσινου = κόκκινος
λιάρα = κατσίκα ασπροκόκκινη λιάρου και λιάρα = γίδα ή πρόβατο μεασπροκόκκινο-καφετί χρώμα
ΤΟ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΒΛΑΧΙΚΗΣ ΔΙΑΦΕΡΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟ ΡΟΥΜΑΝΙΚΟ
Η Ελληνική καταγωγή των Βλάχων αποδεικνύεται και από το αριθμητικό σύστημα του ιδιώματός τους. Ο ρωμανιστής-βαλκανολόγος Αχιλλεύς Λαζάρου αναφέρει ότι στο γλωσσικό ιδίωμα των Βλάχων διασώζεται αριθμητικό σύστημα, που διαφέρει ολότελα από το αντίστοιχο της ρουμανικής γλώσσας και ανάγεται απ’ ευθείας στην αρχαία ελληνική γλώσσα. Ας δούμε ένα παράδειγμα:
Αρχαιοελληνικά: Ἓν ἐπὶ εἴκοσι (Ο δωρικός, βοιωτικός, θεσσαλικός τύπος του είκοσι γράφεται με δίγαμμα: Fίκατι)
Λατινικά: Viginti unus, a, um (ήunus, a, um et viginti)
Ρουμανικά: Docazeci si unu (ή una)
Βλαχικά: Unspraγiγinti (<unum supra viginti).
Όλες οι λέξεις τόσο στα ρουμανικά όσο και στα βλαχικά είναι λατινικές. Αλλά, όπως παρατηρεί ο Λαζάρου, μόνο στο βλαχικό ιδίωμα το δομικό αριθμητικό σύστημα αποτυπώνεται απόλυτα, πληρέστατα, το δημώδες-διαλεκτικό αρχαιοελληνικό, φυσικά με παραλλαγμένους φωνολογικά τους λατινικούς όρους. Διατηρούνται δηλαδή στα βλαχικά αρχαιοελληνικά δομικά συστήματα, τα οποία αποτελούν τεκμήρια της πρωτινής γλώσσας των χρηστών του, δηλαδή της ελληνικής (Ελληνισμός και λαοί της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, Αθήνα 2009, τόμος Α’, σελ. 47 και 524).
ΚΟΙΝΑ ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΣΤΟΥΣ ΒΛΑΧΟΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ
Μια άλλη απόδειξη της ελληνικής καταγωγής των Βλάχων της Ελλάδας είναι ότι έχουν κοινά ήθη και έθιμα με τους άλλους Έλληνες, τα οποία διαφέρουν από αυτά των Ρουμάνων. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Αντώνιος Κεραμόπουλος βεβαιώνει ότι τα έθιμα των Βλάχων και των Ελλήνων στη Δυτική Μακεδονία είναι τα ίδια, αλλά οι Βλάχοι τηρούν κάποια ανεξέλικτα, όπως την ενδυμασία, την οποία οι άλλοι κάτοικοι μετέβαλαν λόγω της επαφής τους με τον άλλο κόσμο (Αντωνίου Κεραμόπουλου, Τι είναι οι Κουτσόβλαχοι, έκδ. 1939, σελ. 46). Η οικία των Βλάχων είναι όμοια με αυτήν των ελληνόφωνων γειτόνων τους, όπως και τα έθιμα της γέννησης, του γάμου, του θανάτου, των γιορτών. Οι Βλάχοι φορούν και τον Αύγουστο μάλλινα φορέματα, όπως και οι περισσότεροι ελληνόφωνοι γείτονες, ενώ οι Ρουμάνοι άνδρες και γυναίκες, ορεινοί και πεδινοί, φορούν εντελώς διάφορα και άλλου τύπου και διαφορετικής διακόσμησης.
Ο Capidan μελέτησε το παιχνίδι των αστραγάλων στους Ρουμάνους, στους Σλάβους και στους Αλβανούς. Η μελέτη δείχνει ότι τα ονόματα των αστραγάλων και των μερών τους στους Βλάχους της Ελλάδας προέρχονται από τα Ελληνικά, και άλλα μεν λήφθηκαν από την αρχαία Ελληνική (ίππος, βασιλεύς, κύριλλος), άλλα δε εκ της νεότερης Ελληνικής (βασιλιάς, αυλάκι, ψάλτης, το πανελλήνιο αμάδα, κόκαλο κ.λπ.), κάτι που δείχνει ότι οι Βλάχοι της Ελλάδας συνοικούν με τους Έλληνες από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερα. Εντελώς διαφορετικά είναι όλα τα ονόματα στους Δακορρουμάνους, το οποίο δείχνει ότι καμιά σχέση δεν έχουν με τους Βλάχους της Πίνδου.
Η ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΩΣ ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΒΛΑΧΩΝ
Πολλοί ισχυρίζονται ότι οι Βλάχοι δεν έχουν ελληνική καταγωγή, επειδή δεν υπήρχουν αρχαίοι Έλληνες κτηνοτρόφοι. Οι υποστηρίζοντες αυτή την άποψη έχουν πλήρη άγνοια της καθημερινής ζωής των αρχαίων Ελλήνων. Οι αρχαίοι Έλληνες ασχολούνταν με την κτηνοτροφία, όπως μαρτυρείται από πολλούς αρχαίους Έλληνες και Λατίνους συγγραφείς. Ο Γιώργης Έξαρχος στο βιβλίο του Οι Ελληνοβλάχοι (Αρμάνοι), (έκδ. 2001, τόμος Α’, σελ. 115-135) παρουσιάζει αποσπάσματα από αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, από όπου αποδεικνύεται ότι οι αρχαίοι Έλληνες ασχολούνταν με την κτηνοτροφία. Ο Ούγγρος ρωμανιστής-βαλκανολόγος Mathias Gyoni, καθηγητής του Πανεπιστημίου Βουδαπέστης, επιβεβαιώνει ότι «από την Ομηρική περίοδο η κτηνοτροφία αιγοπροβάτων αποτελούσε σημαντικό κλάδο της ελληνικής οικονομικής ζωής» (La transhumance des Vlaques balkaniques au moyen age, Byzantinoslavica, 12, 1951, 39-40). Η ενασχόληση όμως των Ελλήνων με την κτηνοτροφία είναι ακόμα παλαιότερη, από τη νεολιθική εποχή. Ο καθηγητής αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γεώργιος Χουρμουζιάδης επιβεβαιώνει ότι οι κάτοικοι της Θεσσαλίας ασχολούνταν με την κτηνοτροφία κατά τη νεολιθική περίοδο (Ανθρωπολογικά, 1, 1980, 128).
Μια απόδειξη ότι οι Βλάχοι είναι αυτόχθονες, απόγονοι αρχαίων Ελλήνων κτηνοτρόφων, δίνει ο ακαδημαϊκός P. Papahagi. Ο Papahagi τονίζει την ανυπαρξία στη ρουμανική γλώσσα του βλαχικού ρήματος κτηνοτροφικής ορολογίας saragescu, το οποίο ετυμολογεί από το αρχαίο ελληνικό σαλαγέω-ώ (με ρωτακισμό, δηλαδή τροπή του λ σε ρ), που σημαίνει ‘κατευθύνω με φωνές τα βοσκήματα’.
ΑΝΟΔΟΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΚΑΘΟΔΟΣ ΒΛΑΧΩΝ
Τελικά είναι πολύ πιθανόν ότι συνέβη άνοδος και όχι κάθοδος Βλάχων. Ο Jorga υποστηρίζει ότι από τη Μακεδονία και τη Θεσσαλία ανήλθαν Βλάχοι μέχρι τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Ακόμα και ο Κωνσταντίνος Άμαντος δέχεται με κάποια επιφυλακτικότητα ότι «μετακινήσεις έγιναν του λαού τούτου (των Βλάχων) μεγάλαι – από των νοτίων του Δουνάβεως από του δωδεκάτου και δεκάτου τρίτου αιώνος προς βορράν αυτού, εις την σημερινήν Ρουμανίαν – αλλ’ είναι δυσπαρακολούθητοι» (Μακεδονικά – Συμβολή εις την μεσαιωνικήν ιστορίαν και εθνολογίαν της Μακεδονίας, έκδ. 1920, σελ. 24-25). Ο καθηγητής K. Kadlek υποστηρίζει ότι υπήρξε άνοδος Βλάχων από τη Θεσσαλία (Revue des Etudes Hongroises, 6, 1928, 2-3, 271). Άνοδο Βλάχων υποστηρίζουν ακόμα και Ρουμάνοι επιστήμονες, όπως οι Ovid Densusianu (Histoire de la langue roumaine, 1901), T. Papahagi (Grai si Sulfet, 1, 1923-1924, 228), N. Roman (Graiul Romanesc, 3, 1928, 55), A. Sacerdoteanu (Anuarul Institutului de Istorie Nationala, 5, 1928-1930, 497), I. Siadbei (Originile dialectelor romine, 1933, 19), Ch. Cotosman, P. David. Οι C. Daicoviciu – A. Daicoviciu ανακοινώνουν την άνοδο σε διεθνή συνέδρια (La Dacie et sa romanite, Actes du Colloque International organise par le Secretariat general de l’ Association Internationale des Etudes du Sud – Est Europeen. Mamaia, Roumanie, 1-2 Septembre 1968. Bucarest 1970, 253).
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Οι Βλάχοι της Ελλάδας δεν ήρθαν από πουθενά. Είναι αυτόχθονες εκλατινισθέντες γλωσσικά Έλληνες και λόγω των δυσπρόσιτων περιοχών που έμεναν είναι οι πιο καθαροί φυλετικά από τους Έλληνες. Οι Βλάχοι είχαν και έχουν Ελληνική συνείδηση και προσέφεραν πάρα πολλά στον Ελληνισμό τόσο κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και της επανάστασης του 21 όσο και μεταγενέστερα, αφού πολλοί Βλάχοι υπήρξαν ευεργέτες του έθνους. Επομένως οι διάφορες απόψεις ότι οι Βλάχοι αποτελούν μειονότητα στην Ελλάδα ή ότι είναι Ρουμάνοι που δεν έχουν απελευθερωθεί (!) είναι εκτός τόπου και αποτελούν προπαγάνδα εις βάρος της Ελλάδας.
Reply With Quote
Originally Posted by Deymark
Bookmarks