Sporen van De Vier Heemskinderen

Gevonden in de Ardennen en in de Maasvallei


De Nederlanden.

De sage van de Vier Heemskinderen is nauw verbonden met de Nederlanden. Deze vertelling kent verscheidene varianten, maar in het Nederlandstalige deel van de Nederlanden is vooral de versie bekend waarin Aymon Heer van Dendermonde is en het Ros Beiaard uiteindelijk in de Schelde wordt verdronken. In de Ardennen is de sage van de Vier Heemkinderen (Les quatres fils d’Aymon) echter ook zeer diep verworteld in het lokaal bewustzijn. Er zijn zelfs plaatsen en landschapskenmerken, die rechtstreeks in verband worden gebracht met deze sage. In dit artikel wil ik ingaan op de oorsprong van de sage van de Vier Heemskinderen en de verwijzingen naar deze sage in de Maasvallei en de Ardennen.


De sage van de Vier Heemskinderen


Aymon is een trouwe leenman van Karel de Grote, die bovendien aan het keizerlijk hof in hoog aanzien staat, aangezien hij is getrouwd met Aye, de zus van de Frankische keizer. Samen hadden Aymon en Aye vier zonen: Ritsaert, Writsaert, Adelaert en Reinout. De vier zonen waren volgens hun stand voorbestemd ridders te worden en daarom kregen zij alle vier een paard. Reinout was echter zo sterk dat hij paarden per ongeluk doodde door zijn eigen kracht. Daarom werd hem aangeraden het sterke Ros Beiaard (Bayard) te temmen en zo geschiedde.

Reinouts kracht bleek ook zijn zwakte, want hij was niet in staat zijn temperament te beheersen en in een vlaag van woede doodde hij de zoon van Karel de Grote tijdens een ruzie om een schaakspel. Karel de Grote zwoer zijn zoon te wreken en Aymons kinderen – de naam is in onze taal verbasterd tot Heemskinderen – vluchtten alle vier op de sterke rug van het Ros Beiaard naar de burcht Montalbaen in de Ardense bossen waar zij zich veilig waanden voor de toorn van Karel de Grote.

Karel de Grote gijzelde echter vader Aymon, waardoor de zoons zich gedwongen zagen hun strijd te staken. Karel was bereid zich te verzoenen met de familie, indien het Ros Beiaard zou worden gedood. Er werd getracht het Ros Beiaard met molenstenen in een rivier te verdrinken, maar het ros slaagde erin de stenen te breken met zijn hoefslagen. Daarna werd het ros nogmaals, maar met met nog zwaardere stenen, in de rivier geworpen. Pas toen het Ros Beiaard zag dat zijn baas schijnbaar niet meer van hem hield brak zijn hart en verdronk het.

Voor de rest van het artikel.. klik op de schakel.