The Lawspeaker
05-20-2009, 01:08 PM
http://www.nos.nl/nosjournaal/images/rijn_tcm44-291853.jpg
Leterme: markt te veel leidend (http://www.nos.nl/nosjournaal/artikelen/2009/5/19/190509_rijnlands_model.html)
Politici en economen zullen er wel altijd over blijven twisten: moet de markt leidend zijn, of de overheid? Voor de Belgische oud-premier Yves Leterme is de recessie aanleiding om zich in de discussie te mengen met een pleidooi om het beste van beide te combineren.
Leterme is een aanhanger van het zogenoemde Rijnlandse model. Dat is het midden van de centraal geleide systemen, zoals die van het vroegere Oost-blok, en de vrije-markteconomie die in de Verenigde Staten hoog in het vaandel staat.
Bonn
De term Rijnland is afgeleid van het vroegere West-Duitsland; aan de Rijn in de toenmalige hoofdstad Bonn werd na de Tweede Wereldoorlog een verzorgingsstaat opgebouwd, waarin de overheid garant staat voor onder meer onderwijs, openbaar vervoer en een sterk sociaal vangnet.
Nederland en andere West-Europese landen zaten op hetzelfde spoor. Groot-Brittannië zat meer op de Amerikaanse lijn, dat zich kenmerkt door zo min mogelijk overheid. Vooral Margaret Thatcher was een sterke aanhanger van dit Angelsaksische model.
Wieg tot graf
De West-Duitse aanpak was niet gebaseerd op een harde leer. Toch heeft het een ideologische lading gekregen, omdat het model zo volstrekt anders was dan de 'van-wieg-tot-graf-verzorging' in het deel van Duitsland dat achter het IJzeren Gordijn lag.
Volgens Leterme heeft het Rijnlandse model de afgelopen twee decenia onder druk gestaan. Door de implosie van de Sovjet-Unie en het einde van het communisme in Europa kreeg de westerse tegenhanger van de planeconomie de wind in de zeilen.
http://www.nos.nl/nosjournaal/images/leterme_tcm44-301840.jpg
Doorgeslagen
"De pendule is doorgeslagen in de richting van de vrije markt", zegt Leterme in zijn boek: 'Het Rijlandmodel. Voor een duurzaam & sociale welvaart'.
De overheid is op de achtergrond geraakt doordat de markt te veel vrij spel kreeg, schrijft hij. "Het ging van overregulering naar deregulering naar nonregulering."
Bezinning
De crisis maakt een bezinning gewenst, vindt Leterme. De uitkomst is wat hem betreft een terugkeer naar de West-Europese weg. Dat wil zeggen: ruimte voor de vrije markt ("omdat dit een efficiënte manier is om de economie in te richten") en tegelijk een zichtbare overheid die een "regelgevend kader" neerzet.
De vroegere regeringsleider pleit voor "integratie van duurzaamheid" in deze aanpak. Een andere uitdaging is volgens Leterme om met het Rijnlandse model meer mensen aan de slag te krijgen. Dat is in zijn ogen nodig om collectieve voorzieningen in stand te kunnen houden.
Artikel bevat een geluidsopname
Leterme: markt te veel leidend (http://www.nos.nl/nosjournaal/artikelen/2009/5/19/190509_rijnlands_model.html)
Politici en economen zullen er wel altijd over blijven twisten: moet de markt leidend zijn, of de overheid? Voor de Belgische oud-premier Yves Leterme is de recessie aanleiding om zich in de discussie te mengen met een pleidooi om het beste van beide te combineren.
Leterme is een aanhanger van het zogenoemde Rijnlandse model. Dat is het midden van de centraal geleide systemen, zoals die van het vroegere Oost-blok, en de vrije-markteconomie die in de Verenigde Staten hoog in het vaandel staat.
Bonn
De term Rijnland is afgeleid van het vroegere West-Duitsland; aan de Rijn in de toenmalige hoofdstad Bonn werd na de Tweede Wereldoorlog een verzorgingsstaat opgebouwd, waarin de overheid garant staat voor onder meer onderwijs, openbaar vervoer en een sterk sociaal vangnet.
Nederland en andere West-Europese landen zaten op hetzelfde spoor. Groot-Brittannië zat meer op de Amerikaanse lijn, dat zich kenmerkt door zo min mogelijk overheid. Vooral Margaret Thatcher was een sterke aanhanger van dit Angelsaksische model.
Wieg tot graf
De West-Duitse aanpak was niet gebaseerd op een harde leer. Toch heeft het een ideologische lading gekregen, omdat het model zo volstrekt anders was dan de 'van-wieg-tot-graf-verzorging' in het deel van Duitsland dat achter het IJzeren Gordijn lag.
Volgens Leterme heeft het Rijnlandse model de afgelopen twee decenia onder druk gestaan. Door de implosie van de Sovjet-Unie en het einde van het communisme in Europa kreeg de westerse tegenhanger van de planeconomie de wind in de zeilen.
http://www.nos.nl/nosjournaal/images/leterme_tcm44-301840.jpg
Doorgeslagen
"De pendule is doorgeslagen in de richting van de vrije markt", zegt Leterme in zijn boek: 'Het Rijlandmodel. Voor een duurzaam & sociale welvaart'.
De overheid is op de achtergrond geraakt doordat de markt te veel vrij spel kreeg, schrijft hij. "Het ging van overregulering naar deregulering naar nonregulering."
Bezinning
De crisis maakt een bezinning gewenst, vindt Leterme. De uitkomst is wat hem betreft een terugkeer naar de West-Europese weg. Dat wil zeggen: ruimte voor de vrije markt ("omdat dit een efficiënte manier is om de economie in te richten") en tegelijk een zichtbare overheid die een "regelgevend kader" neerzet.
De vroegere regeringsleider pleit voor "integratie van duurzaamheid" in deze aanpak. Een andere uitdaging is volgens Leterme om met het Rijnlandse model meer mensen aan de slag te krijgen. Dat is in zijn ogen nodig om collectieve voorzieningen in stand te kunnen houden.
Artikel bevat een geluidsopname