PDA

View Full Version : Adeldom verplicht, roofridderschap niet



Groenewolf
08-04-2009, 09:27 AM
Bitterlemon (http://www.bitterlemon.eu/pages/post.aspx?ID=f730728a-2bd0-4d1f-bfba-4c16f68288ab)


maandag 3 augustus 2009 22:59 door Jonathan van Tongeren

Tijdens mijn vakantie in de Roereifel, bezocht ik ook het kasteel van Nideggen. Ofschoon de nietsvermoedende toerist bij dit soort gelegenheden doorgaans wordt vergast op een stuk indoctrinatie van de bovenste plank, waarin de middeleeuwen als een verschrikkelijke, duistere tijd worden neergezet en de toenmalige orde als tiranniek, werd hier (per ongeluk?) een aantal zaken getoond die duidelijk maken dat het wel eens andersom kon zijn. Bij een verhaal over de 'ongelijke verdeling van het bezit in de Middeleeuwen' in de tentoonstelling in het kasteel van de graven van Jülich liet men namelijk een afbeelding zien van een middeleeuws document waarin, in de vorm van een diagram, de samenstelling van de toenmalige belasting werd verduidelijkt. Het diagram toonde dat de adel - die toentertijd de belasting hief en in ruil daarvoor de bevolking bescherming bood - op diverse categoriën van oogst, vee en geld (dat nog niet zo belangrijk was als later) tien procent belasting hief. De adel kon daar namelijk zelf van rondkomen, een kasteel en hofhouding van onderhouden en er wanneer nodig een leger mee op de been brengen.

Het is dan ook niet alleen, dat slechts tien procent belasting een droom is die we heden ten dage wel direct uit ons hoofd mogen zetten, het is ook een illussie dat de moderne staat zou kunnen functioneren op basis van tien procent belasting. Zo was in 2003 de belasting naar schatting zo'n 50%. Hoewel het systeem van tienden in de middeleeuwen lange tijd goed functioneerde, gebeurde het in de late middeleeuwen dat steeds grotere delen van de bevolking zich aan de adellijke belastingplicht onttrokken, opstandige boeren, maar bijvoorbeeld ook door de opkomst van de vrije steden en de 'vrije burger' (die helemaal niet vrij van belasting bleek te worden, in tegendeel), waarmee ook het 'monnied property' opkwam ten koste van het 'landed property' (begrippen ontleend aan Burke). Dit leidde ertoe dat grote delen van de adel en de ridderschap verarmden, sommigen van hen ontpopten zich dien ten gevolge tot roofridders. Anders dan de adeldom verplichtte het roofridderschap tot niets. De roofridders 'belastten' de bevolking excessief, niet alleen doordat ze de boeren geld afnamen, maar vooral doordat ze verkrachten, vernielden en vee opaten, hierdoor werden gezinnen en gemeenschappen ontwricht, werd de boeren het brood uit de mond geslagen en ontstonden zelfs hongersnoden.

Waar de opzetters van de tentoonstelling kennelijk hadden beoogd te laten zien dat de middeleeuwse adel zo bourgeois was, dat het proletariaat, in dit geval boeren, wel in opstand moest komen, maakten ze in feite duidelijk dat door de ontwrichting van het oude systeem de belastingdruk alleen maar toe nam. Dat niet alleen, de roofridders wisten zich ook niet verplicht, dus de boeren waren feitelijk nog bekocht ook. Nu nog zitten we met de gebakken peren daarvan. De adel is niet meer, wat rest zijn de roofridders, leuker kunnen ze het niet maken, wel gemakkelijker...