Nederlandse dichtkunst

[The Lawspeaker]

Plaats hier mooie Nederlandse gedichten. Van Cats tot gedichten uit onze eigen tijd.

http://www.geschiedeniszeeland.nl/topics/jacobcats_01b.jpg
Jacob Cats (1577-1660)

Van de drank

De wijn is voor de mens en voor de rapste geesten,
Maar water uit de beek ten dienste van de beesten,
Al wat de wijngaard geeft dat is een schone vrucht,
Om al wat droefheid smaakt te drijven op de vlucht.
Wijn dient van goede reuk en goede smaak te wezen,
Dan nog een klare glans die wordt er in geprezen,
Ook dient hij niet verschraald, maar vers getapt te zijn,
En vocht aldus gesteld dat noem ik goede wijn.
Maar wijn van rode verf dient niet te veel geschonken,
Want 't maakt de buiken hard in overmaat gedronken.

Ik moet in dit geval de vrienden doen gedinken,
Van al te nieuwe most niet al te veel te drinken,
Want dat en doet de blaas noch ook de mage goed,
Dus gaat niet tot de most met al te rasse spoed
't Is beter dat de wijn haar klaarheid mag bekomen,
Eer dat ze wat te veel dient in te zijn genomen,
Men heeft van oude tijd die lieden wijs geschat,
Die dronken klare wijn en uit het oudste vat.

[The Lawspeaker]

http://img.literatuurplein.nl/blobs/P/80902/1/1.jpg
Jan Campert (1902-1943)



Nederlands letterkundige, journalist en dichter,
werd gearresteerd wegens hulp aan joden
en ter dood gebracht te Neuengamme

Het lied der achttien doden

Een cel is maar twee meter lang
en nauw twee meter breed,
wel kleiner nog is het stuk grond,
dat ik nu nog niet weet,
maar waar ik naamloos rusten zal,
mijn makkers bovendien,
wij waren achttien in getal,
geen zal de avond zien.

O lieflijkheid van licht en land,
van Hollands vrije kust,
eens door de vijand overmand
had ik geen uur meer rust.
Wat kan een man oprecht en trouw,
nog doen in zulk een tijd ?
Hij kust zijn kind, hij kust zijn vrouw
en strijd den ijlden strijd.

Ik wist de taak die ik begon,
een taak van moeite zwaar,
maar ‘t hart dat het niet laten kon
schuwt nimmer het gevaar;
het weet hoe eenmaal in dit land
de vrijheid werd geëerd,
voordat de vloekbre schennershand
het anders heeft begeerd.

Voordat die eeden breekt en bralt
het miss’lijk stuk bestond
en Holland’s landen binnenvalt
en brandschat zijnen grond;
voordat die aanspraak maakt op eer
en zulk Germaans gerief
ons volk dwong onder zijn beheer
en plunderde als een dief.

De Rattenvanger van Berlijn
pijpt nu zijn melodie, -
zoo waar als ik straks dood zal zijn,
de liefste niet meer zie
en niet meer breken zal het brood
en slapen mag met haar -
verwerp al wat hij biedt of bood
die sluwe vogelaar.

Gedenk die deze woorden leest
mijn makkers in den nood
en die hen nastaan ‘t allermeest
in hunnen rampspoed groot,
gelijk ook wij hebben gedacht
aan eigen land en volk -
er daagt een dag na elke nacht,
voorbij trekt iedre wolk.

Ik zie hoe ‘t eerste morgenlicht
door ‘t hooge venster draalt.
Mijn God, maak mij het sterven licht -
en zoo ik heb gefaald
gelijk een elk wel falen kan,
schenk mijn dan Uw genâ,
opdat ik heenga als een man
als ik voor de loopen sta.

[The Lawspeaker]

http://farm1.staticflickr.com/67/171909854_c6a3eab0a0_z.jpg
Hendrik Marsman (1899-1940)

Herinnering aan Holland

Denkend aan Holland
zie ik breede rivieren
traag door oneindig
laagland gaan,
rijen ondenkbaar
ijle populieren
als hooge pluimen
aan den einder staan;
en in de geweldige
ruimte verzonken
de boerderijen
verspreid door het land,
boomgroepen, dorpen,
geknotte torens,
kerken en olmen
in een grootsch verband.
de lucht hangt er laag
en de zon wordt er langzaam
in grijze veelkleurige
dampen gesmoord,
en in alle gewesten
wordt de stem van het water
met zijn eeuwige rampen
gevreesd en gehoord.

[The Lawspeaker]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/72/J_vondel.jpg
Joost van den Vondel
1587-1679

Een kort grafschrift voor Pappenheim (http://de.wikipedia.org/wiki/Gottfried_Heinrich_zu_Pappenheim) (de naam van het gedichtje is mij helaas onbekend)

Hier rot een kreng, het hoofd van moordenaars en fielen
Gedaagd voor 't Vierschaar Gods, van zoveel duizend zielen:
Aartsvijand, pest en vloek van 't menselijk geslacht;
Die wellust schiep in moord, geweld en vrouwenkracht.


(Ik vond hem in modern Nederlands in Geschiedenis der Lage Landen - het Gele Boek blz. 113).

Zijn eigen grafschrift was al even bijtend:

Hier leit Vondel zonder rouw,
Hy is gestorven van de kouw

En we eindigen dan met deze uitsmijter:

HET STOCKSKE VAN JOAN VAN OLDENBARNEVELT
VADER DES VADERLANTS

Myn wensch behoede u onverrot,

O Stock en stut, die, geen’ verrader,

Maer ’s vrydoms stut en Hollandts Vader

Gestut hebt op dat wreet schavot;

Toen hy voor ’t bloedigh zwaert most knielen,

Veroordeelt, als een Seneka,

Door Neroos haet en ongena,

Tot droefenis der braefste zielen.

Ghy zult noch, jaeren achter een,

Den uitgangk van dien Helt getuigen,

En hoe Gewelt het Recht dorf buigen,

Tot smaet der onderdruckte steên.

Hoe dickwyl streckt ghy onder ’t stappen

Naer ’t hof der Staeten stadigh aen

Hem voor een derden voet in ’t gaen

En klimmen op de hooge trappen:

Als hy, belast van ouderdom

Papoer en schriften, overleende,

En onder ’t lastigh lantspack steende!

Wie ging, zoo krom gebuckt, noit krom!

Ghy ruste van uw trouwe plichten,

Na’et rusten van dien ouden stock,

Geknot door ’s bloetraets bittren wrock:

Nu stut en styft ghy noch myn dichten.

[The Lawspeaker]

Een gedichtje dat ik niet online kan vinden maar dat ik aantrof in Geschiedenis der Lage Landen (Het Rode Boek- pag. 201) - de tekst is uiteraard naar het moderne Nederlands vertaald.

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Liudger.jpg

Bernlef
Fries dichter - hij schijnt rond 785 geleefd te hebben.

Het Godenpaard Stormwind, vrij en ontembaar
stormt door de hemelse nacht
De kruinen der heilige eiken buigen naar het land
Ons land, dat vol wind, wijd en vrij is...

[The Lawspeaker]

http://members.chello.nl/f.roumen/Martinus_Nijhoff.jpg

Martinus Nijhoff
1894-1953

De kinderkruistocht

Zij hadden een stem in het licht vernomen:
"Laat de kinderen tot mij komen."

Daar gingen ze, zingende, hand in hand,
ernstig op weg naar het Heilige Land,

dwalende zonder gids, zonder held,
als een zwerm witte bijen over het veld.

In de armen van een der kinderen lag
een wolkewit lam en een kruis met een vlag.

De mensen gaven hun warme pap
en brood en vruchten en melk in een nap,

en kusten hen, wenend om het woord
dat de kinderen lachend hadden gehoord.

Want iedereen blijven Gods woorden vreemd,
behalve hem die ze van God zelf verneemt. -

Zij zijn bij de haven op schepen gegaan
en sliepen op 't dek tegen elkander aan.

De grootste der sterren schoof met hen mee
en wees de stuurman de weg over zee.

Soms schreide er één in zijn droom en riep
over het water totdat hij weer sliep.

Met een dunne hand voor haar gezicht
dempte de maan de helft van haar licht.

Zij voeren voorbij de horizon
waar de dag in een hoek van de hemel begon.

Toen stonden ze zingend voorop het schip
en zagen in zee een wit huis op een klip.

Wie alles verlaat vindt in vaders huis
dat vele woningen heeft, zijn thuis.

Het anker rinkelde en viel in zee.
- Domine infantium libera me -

Het hart van een kind is zo warm en los,
- Pater infantium liberet vos -

zo buiten de wereld en roekeloos,
- Domine infantium libera nos -

dat ze gingen en zelfs geen afscheid namen.
- Libera nos a malo. Amen.

[The Lawspeaker]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f0/PCHooft.gif
Pieter Corneliszoon Hooft
1581- 1647.

Mijn lief, mijn lief, mijn lief
Sonnet

Mijn lief, mijn lief, mijn lief; soo sprack mijn lief mij toe,
Dewijl mijn lippen op haer lieve lipjes weiden.
De woordtjes alle drie wel claer en wel bescheiden
Vloeiden mijn ooren in, en roerden ('ck weet niet hoe)
Al mijn gedachten om staech maelend nemmer moe;
Die 't oor mistrouwden en de woordtjes wederleiden.
Dies jck mijn vrouwe bad mij claerder te verbreiden
Haer onverwachte reên; en sij verhaelde' het doe.
O rijckdoom van mijn hart dat over liep van vreuchden!
Bedoven viel mijn siel in haer vol hart van deuchden.
Maer doe de morgenstar nam voor den dach haer wijck,
Is, met de claere son, de waerheit droef verresen.
Hemelsche Goôn, hoe comt de Schijn soo naer aen 't Wesen,
Het leven droom, en droom het leven soo gelijck?

[The Lawspeaker]

http://www.allesovergedichten.nl/afbeeldingen/janslauerhoff.jpg
J. J. Slauerhoff
(1898-1936)


In Nederland

In Nederland wil ik niet leven,
Men moet er steeds zijn lusten reven,
Ter wille van de goede buren,
Die gretig door elk gaatje gluren.
'k Ga liever leven in de steppen,
Waar men geen last heeft van zijn naasten:
Om ‘t krijschen van mijn lust zal zich geen reiger reppen,
Geen vos zijn tred verhaasten.

In Nederland wil ik niet sterven,
En in de natte grond bederven
Waarop men nimmer heeft geleefd.
Dan blijf ik liever hunkrend zwerven
En kom terecht bij de nomaden.
Mijn landgenooten smaden mij: ,,Hij is mislukt."
Ja, dat ik hen niet meer kon schaden,
Heeft mij in vrijheid nog te vaak bedrukt.

In Nederland wil ik niet leven,
Men moet er altijd naar iets streven,
Om ‘t welzijn van zijn medemenschen denken.
In het geniep slechts mag men krenken,
Maar niet een facie ranslen dat het knalt,
Alleen omdat die trek mij niet bevalt.
Iemand mishandlen zonder reden
Getuigt van tuchtelooze zeden.

Ik wil niet in die smalle huizen wonen.
Die leelijkheid in steden en in dorpen
Bij duizendtallen heeft geworpen...
Daar loopen allen met een stijve boord
- Uit stijlgevoel niet, om te toonen
Dat men wel weet hoe het behoort -
Des Zondags om elkaar te groeten
De straten door in zwarte stoeten.

In Nederland wil ik niet blijven,
Ik zou dichtgroeien en verstijven.
Het gaat mij daar te kalm, te deftig,
Men spreekt er langzaam, wordt nooit heftig,
En danst nooit op het slappe koord.
Wel worden weerloozen gekweld,
Nooit wordt zoo'n plompe boerenkop gesneld,
En nooit, neen nooit gebeurt een mooie passiemoord.

[The Lawspeaker]

http://www.rijkenendelange.nl/argeweb/downloads/rotterdam%20na%20bombardement.jpg





Vliegers die genade kennen (http://www.dbnl.org/tekst/sche123geuz01_01/sche123geuz01_01_0222.php).




Door middel van aanplakbiljetten tracht men ons te suggereeren: Engelsche vliegers kennen geen genade, zij werpen bommen op vreedzame burgers. Neen, dan de Duitsche vliegers! Die kennen genade! DENK MAAR EENS AAN ROTTERDAM!



Er kwamen vliegers aangevlogen,
Haast als lammetjes zoo zacht;
Die hebben vol van mededoogen,
'n Bezoek aan Rotterdam gebracht.
Ze lieten daar hun bommen vallen,
Door liefd' en teederheid bezield......
De vliegers, die genade kennen,

Die hebben Rotterdam vernield!
Daar werd een ziekenhuis getroffen,
(waarop een Roodekruisvlag stond!)
Daar was het, dat men alle eischen
van Recht en van Beschaving schond.
Daar stonden duizendtallen huizen
In weinig tijds in vuur en vlam......
De vliegers, die genade kennen,
Die bombardeerden Rotterdam!

Daar werden vrouwen, grijsaards, kind'ren
Door dat GENADIGE geweld,
Bij 't ijdel vluchten door de vuurzee,
Door vallend steen ter neer geveld.
Daar vluchtten angstig opgejaagden
Over de vuur'ge straten voort......
De vliegers, die genade kennen,

Die hebben duizenden vermoord!
Vanuit de Rotterdamsche puinhoop
Stijgt fel en rauw de schelle kreet,
‘Zie en onthoud, wat hier geschied is,
Wie hier genade gelden deed!’
Die kreet weerklinke allerwege
Door ons geknechte Nederland:
De vliegers, die genade kennen,
Die hebben Rotterdam verbrand!

[The Lawspeaker]

Doen riep die duvel tonsen here:
"Horstut, du does mi grote onere,
Dattu sonder orlof quames
Te mire hillen, ende du names
Mine zielen, die metti gaen;
Ghi selse weder geven saen!
Al haddi se noch also verre geleit,
Geefse weder eer enich sceit!"

Vanden levene ons Heren (Diets, rond het jaar 1300)

("Toen riep de duivel tot onze Heer: "Hoort U, U doet me grote oneer dat U zonder verlof kwam naar mijn hel, en dat U mijn zielen nam, die met U mee gaan; U zult ze terstond teruggeven, al had U ze nog zo ver weggeleid, en wel voordat er een weg is!")

[The Lawspeaker]

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/19/Jan_van_Hout_-_Vruntschap.jpg

[♥ Lily ♥]

Liefde ღ (Mark Boog)
http://i.picasion.com/resize89/b69402fdb131fec0213d63722e23a033.png

De Encyclopedie Van De Grote Woorden:https://www.kb.nl/themas/nederlandse-poezie/moderne-nederlandse-dichters/mark-boog/de-gedichten-van-mark-boog-2000-2010

[♥ Lily ♥]

Je Kunt Niet Altijd Sterk Zijnhttp://i.picasion.com/resize89/50ee1b0499ac037b093a4485f104e3d2.png
https://yoors-media-uploads-adsfairbv.netdna-ssl.com/37020/photos/je-kunt-niet-altijd-sterk-zijn1515618167.jpg

Ik vind het soms wat jammer dat de meeste mensen op de vraag 'Hoe gaat het met jou?' eigenlijk liefst van al 'Goed' als antwoord krijgen.
Het is dan wachten op die ene persoon die daarna zegt: 'Zeg nu eens, hoe gaat het echt met jou?' Koester die persoon. :heartbea:

[♥ Lily ♥]

http://i.picasion.com/resize89/a2c974cf0bb53a79663f8b8cdd130538.jpg

[The Lawspeaker]

Joost van den Vondel (1587-1679)

Op Amstelredam

Aan d' Amstel en aan 't IJ, daar doet zich heerlijk open

Zij, die als keizerin de kroon draagt van Europe,

Amstelredam, die 't hoofd verheft aan 's hemels as

En schiet op Pluto's borst haar wortels door 't moeras.

Wat wat'ren worden niet beschaduwd door haar zeilen?

Op welke markten gaat zij niet haar waren veilen?

Wat volken ziet ze niet beschijnen door de maan,

Zij die zelf wetten stelt de ganse oceaan?

Zij breidt haar vleugels uit door aanwas veler zielen,

En sleept de wereld in met overladen kielen.

Welvaren blijv' haar erf, zolang de priesterschap

De raad niet overheerst en blindhokt met de kap.

[The Lawspeaker]

https://images0.persgroep.net/rcs/zhK_QsLzkDGWV5HVqpqvwWzvdEU/diocontent/101638579/_fitwidth/694/?appId=21791a8992982cd8da851550a453bd7f&quality=0.9

[The Lawspeaker]

Zie ik hou van je
Herman Gorter, 1890

Zie je ik hou van je,
ik vin je zoo lief en zoo licht-
je oogen zijn zoo vol licht,
ik hou van je, ik hou van je.

En je neus en je mond en je haaren
je oogen en je hals waar
je kraagje zit en je oor
met je haar er voor.

Zie je ik wou graag zijn
jou, maar het kan niet zijn,
het licht is om je, je bent
nu toch wat je eenmaal bent.

O ja, ik hou van je,
ik hou zoo vrees'lijk van je,
ik wou het helemaal zeggen -
Maar ik kan het toch niet zeggen.

[♥ Lily ♥]

http://i.picasion.com/resize89/79d55e77ceb97ab6292753642241fed1.jpg

[♥ Lily ♥]

https://thegrb.files.wordpress.com/2016/01/richie-1st-poem3.jpg

[♥ Lily ♥]

http://www.letterenfonds.nl/images/issue_download/11-Poets-from-Holland.pdf

[♥ Lily ♥]

http://i.picasion.com/resize89/bd0ce6b43e380afa51c675fbec99e636.jpg

[The Lawspeaker]

Aan Rika
Door Piet Paaltjens (https://nl.wikipedia.org/wiki/Piet_Paaltjens) (1835-1894)

Slechts éénmaal heb ik u gezien. Gij waart
Gezeten in een sneltrein, die de trein
Waar ik mee reed, passeerde in volle vaart.
De kennismaking kon niet korter zijn.

En toch, zij duurde lang genoeg om mij,
Het eindloos levenspad met fletse lach
Te doen vervolgen. Ach! geen enkel blij
Glimlachje liet ik meer, sinds ik u zag.

Waarom hebt gij van dat blonde haar,
Daar de englen aan te kennen zijn? En dan,
Waarom blauwe ogen, wonderdiep en klaar?
Gij wist toch, dat ik daar niet tegen kan!

En waarom mij dan zo voorbijgesneld,
En niet, als 't weerlicht, 't rijtuig opgerukt,
En om mijn hals uw armen vastgekneld,
En op mijn mond uw lippen vastgedrukt?

Gij vreesdet mooglijk voor een spoorwegramp?
Maar, Rika, wat kon zaalger voor mij zijn,
Dan, onder hels geratel en gestamp,
Met u verplet te worden door één trein?

[♥ Lily ♥]

https://wilmahollander.nl/WP/wp-content/uploads/2017/06/vlinder.jpg

[♥ Lily ♥]

https://londongrip.co.uk/2016/03/100-dutch-language-poems/

[Your Old Comrade]

https://www.bhg.com/thmb/LpnfaCRU6qGIQKbtM5d-zDcQ3ac=/1244x0/filters:no_upscale():strip_icc()/rose-cover-pergola-sitting-area-dedb6a95-6ecc79db34bb4a878b4a0d9a62e25cff.jpg


'De tuinman en de dood - P.N. van Eyck

Van morgen ijlt mijn tuinman, wit van schrik,
Mijn woning in: 'Heer, Heer, één ogenblik!

Ginds, in de rooshof, snoeide ik loot na loot,
Toen keek ik achter mij. Daar stond de Dood.

Ik schrok, en haastte mij langs de andere kant,
Maar zag nog juist de dreiging van zijn hand.

Meester, uw paard, en laat mij spoorslags gaan,
Voor de avond nog bereik ik Ispahaan!' -

Van middag - lang reeds was hij heengespoed -
Heb ik in 't cederpark de Dood ontmoet.

'Waarom,' zo vraag ik, want hij wacht en zwijgt,
'Hebt gij van morgen vroeg mijn knecht gedreigd?'

Glimlachend antwoordt hij: 'Geen dreiging was 't,
Waarvoor uw tuinman vlood. Ik was verrast,

Toen 'k 's morgens hier nog stil aan 't werk zag staan,
Die 'k 's avonds halen moest in Ispahaan.'

[♥ Lily ♥]

Slaap maar slaap in je baaierd van stilte
De bomen zullen je schaduw geven
Een gazen koelte over je weven
En alles houdt de adem in.

[Your Old Comrade]

Medieaval poem and song. Poet unknown.


https://www.youtube.com/watch?v=s2a9poSTsgA

Laet ons den landtman loven.

1.

Laet ons den landtman loven

met sanghe ende vruecht,

want hi gaet al te boven

om sijn loyale duecht;

landouwen, sloten, steden

daghelijcx spijst ende voet

met sijn sweetighe leden

den edelen landtman goet,

daert al by leven moet.

2.

Hertoghen, prinsen, graven

sullen si zijn ghespijst,

den landtman moet beslaven,

thes recht datmen hem prijst;

als heeren triumpheren

en schaffen huypschen moet,

men siet hem laboreren,

den edelen landtman goet,

daert al by leven moet.

3.

Elc doet den landtman toren

waer hi sayt ende plant:

die mollen, blint gheboren,

wroeten naert hem meest meshant;

die coeyen, schapen en swijnen

die comen metter spoet,

en doen zijn vrucht verdwijnen,

den edelen landtman goet,

daert al by leven moet.

4.

Vron Venus lacke dieren

die doen hem groot gequel;

sijn vruchten niet en vieren,

als si ligghen in haer spel;

si stommelen ende si steken,

al waren si verhoet;

sijn coorne deerlijc breken,

den edelen landtman goet,

daert al by leven moet.

5.

Elc besicht daer zijn clauwen

hoenders en voghels vry,

men gaeter ter oeste houwen,

hi en isser niet altijs by;

men soude qualick gheloven

hoe menich ontschamel bloet

trecken en teesen wt sijn schoven,

den edelen landtman goet,

daert al by leven moet.

6.

Dan is hi van die papen

om zijn thiende ghequelt,

die costers staen en gapen

om eyeren, schooven oft gelt,

susters ende baghijnen

om hebben elc hen groet;

dus laet hi vanden sijnen

den edelen landtman goet,

daert al by leven moet.

7.

Mulstooters, met haer rijven,

om kiekens, koorne en vlas

connen wonder bedrijven;

die vier oordenen, op dat pas,

willen hem Gods rijcke verleenen

met huer bedinghe soet,

mer tes hebben dat si meenen,

vanden edelen landtman goet,

daert al by leven moet.

8.

Die iaghers en serganten

die zijn oock geerne verblijt,

want si hem voor terwanten

en boeven hebben bevrijt;

den molenaer van den mele,

als hi ter molen doet,

schept diepe, God weet hoe veele,

vanden edelen landtman goet,

daert al by leven moet.

9.

Vossen, fissauwen, fluwijnen

doen zijn hoenders en ganssen stoot;

die wolven, wreet om schouwen,

bijten coeyen en schapen doot;

wesels suypen, so si pleghen,

sijn eyeren onghebroet;

dus commet hem alle tseghen,

den edelen landtman goet,

daert al by leven moet.

10.

Christus die, tonser vrame,

ter eeren den lantman fijn,

sijn bloet ende lichame

schonc onder broot ende wijn,

en, als hi was verresen,

quam als een landtman vroet,

moet in zijn hulpe wesen,

den edelen landtman goet,

daert al bi leven moet.

5, 6. teesen = plukken. - 7, 1. Mulstooter = Muyl-stooter = Kasboeve, d.i. bedrieger die het landt afloopt met eene kas (rive), waarin zich valsche reliquieën bevinden en die aan de boeren te koop aanbiedt; zie beide woorden bij Kil. - 7, 4. De vier bedelorden: Karmelieten, Franciscanen, Dominicanen en Augustijnen. - 7, 8. edelen bijgev. - 8, 3. terwanten = truwanten, vagebonden. - 8, 5-9. Van de korendiefstallen der molenaars weten ook onze liederen te verhalen (Dr. Kalff, Het lied in de M.E., bl. 410). - 9, 1. fissauw = bunzing.