Verhagen: sterke EU weegt zwaarder dan eigen driekleur

Minister Maxime Verhagen van Buitenlandse Zaken vindt dat de Europese Unie zich in het komende decennium moet ontwikkelen tot een derde geopolitieke machtsfactor, naast de Verenigde Staten en China. Nederland zal zich volop moeten inzetten om zo'n sterk Europa tot stand te brengen.

Met deze opstelling, afgelopen zaterdag uitgesproken op de jaarlijkse Bilderberg-conferentie van werkgeversorganisatie VNO-NCW, neemt de CDA-bewindsman in scherpe bewoordingen afstand van de toegenomen scepsis over de Europese politieke en economische eenwording, inclusief die in eigen CDA-kring. 'Het besef dat een gezamenlijk extern beleid ons gewicht in de wereld vergroot, moet zwaarder wegen dan de wens om overal onze nationale driekleur te zien wapperen.'

Verhagen schaart zich daarmee ook onomwonden achter het appel dat Hans Wijers afgelopen week deed namens de European Round Table, een gezelschap van topmensen van de vijftig grootste Europese bedrijven. De bestuursvoorzitter van chemieconcern Akzo Nobel vindt dat politici zich veel krachtiger moeten inzetten voor een versterkt Europa. Hij meent dat politici te weinig doordrongen zijn van de mogelijkheid dat Europa anders wordt overlopen door de opkomende economiëen.

Anders versnippert Europa
Op termijn vindt Verhagen dat de EU moet streven naar één zetel in de Veiligheidsraad en 'e'en Europese vertegenwoordiging in de G20, net als dat China op termijn meer zeggenschap zal krijgen in het Internationaal Monetair Fonds. 'Gemakkelijk zal dat niet zijn, en het zal ook zeker niet van vandaag op morgen gebeuren, maar het is wel de weg die we moeten gaan, willen we niet volledig versnipperd in de coulissen belanden.' In de G20 heeft juist ook Nederland, de zestiende economie in de wereld, de afgelopen keren mogen aanschuiven. Maar met een krachtig gezamenlijk Europees geluid op het wereldtoneel zijn de Nederlandse belangen uiteindelijk meer gediend dan door een solistisch optreden van individuele Europese naties, meent de minister.

Verhagen vindt dat een versterkt Europa ook van belang is voor de Nederlandse veiligheidspositie in de wereld. Hij vreest dat de VS zich meer gaan richten op andere strategische partners, als Europa niet thuis geeft. 'We kunnen er immers niet blindelings op vertrouwen dat de Amerikanen wel borg zullen blijven staan voor onze veiligheid in de wereld.' Het past daarbij niet om te bezuinigen op defensie, aldus de minister.

Trans-Atlantische consensus
Gezamenlijk optrekken met de vertrouwde bondgenoot VS biedt bovendien kansen om tegenspel te bieden tot de nieuwe economische grootmacht China. Verhagen denkt dat het voor de Volksrepubliek en andere regionale grootmachten dan lastiger wordt om af te wijken van de 'trans-Atlantische consensus'. 'We kunnen als EU geen grote broek aantrekken als die vervolgens afzakt', aldus Verhagen. 'Ik geef ons daarvoor de komende tien jaar de tijd. Nu worden de kaarten geschud, nu moeten we onze hand overspelen.'

Naast een sterker Europa wil Verhagen ook meer werk maken van verduurzaming van de economie en een moreel reveil. Dat laatste is vooral nodig door het weggezakte vertrouwen door de financieel-economische crisis. Hij meent dat regels nodig zijn om een herhaling van de bankencrisis te voorkomen, zonder de zaak ''dicht te reguleren''. In dat verband had hij grote kritiek op de Eerste Kamer die de Crisis- en herstelwet ophoudt. Deze wet moet het mogelijk maken dat grote infrastructurele werken sneller kunnen worden aangelegd. ''Dit kost botweg banen door het klakkeloos accepteren van bureaucratie.''.

In zijn toespraak herhaalde Verhagen voorts het CDA-standpunt dat de inkomstenbelasting niet wordt opgetrokken. Coalitiegenoot PvdA ziet wel iets in verhoging van het toptarief tot 60%. Verhagen vreest dat toptalent hierdoor wordt weggejaagd uit Nederland. Hij spreekt van een ''klassieke fout, die Nederland en de Nederlanders op den duur alleen maar armer zal maken.''