Nederland en de leugens van de energietransitie

[The Lawspeaker]

Ik vroeg me af of het niet mogelijk zou zijn om de duinen te vergroenen door er nieuwe bosgebieden aan te leggen ? Er is daar meer dan genoeg ruimte en Nederland is een van de minst beboste landen van Europa. Bomen nemen ook veel fijnstof op dus als we juist daar en in stedelijke gebieden (vooral in de Randstad zou het geen verkeerd idee zijn om de infrastructuur te overkluizen) veel bomen aanplanten, dan kan de luchtkwaliteit aanmerkelijk verbeterd worden. Binnen de steden zelf kun je het beste de open plekken (zoals pleinen, brede straten en het openbaar groen) van reeds volgroeide bomen voorzien zodat 1) de luchtkwaliteit verbeterd en 2) de temperatuur in de steden zelf iets stabieler wordt (aangezien bomen voor schaduwwerking zorgen) en 3) het comfort van de gebruikers vergroot wordt (meer schaduw zorgt ook voor meer beschutting tegen wind en regen).

Er zijn al verschillende plannen op dit vlak en het lijkt erop dat het tijdperk van de open grasvelden en open pleinen met minimaal groen een beetje achter ons ligt:

Twaalf gemeenten gaan minibossen aanplanten
15-08-2018, 06:00 Aangepast 15-08-2018, 07:39 Binnenland

Twaalf gemeenten gaan in samenwerking met natuurorganisatie IVN zogenaamde 'tiny forests' aanplanten. Dat zijn dichtbegroeide minibosjes, ter grootte van een tennisbaan. Op deze manier wil IVN verstedelijkte gebieden groener maken. Ook dragen de bosjes bij aan meer biodiversiteit en waterberging bij zware regenval.

Er staan al wel wat minibosjes in Nederland, maar dit is de eerste keer dat het IVN op deze schaal afspraken maakt met gemeenten. De twaalf partnergemeenten die dit najaar hun eerste minibos aanplanten zijn Almere, Alphen aan den Rijn, Apeldoorn, Den Bosch, Goes en omstreken, Groningen, Hardenberg, Leiden, Maastricht, Meppel, Uithoorn en Utrecht.


De 12 gemeenten die 'tiny forests' gaan aanplanten IVN

In de bossen worden meer dan 40 inheemse bomen en struiken geplant. Zo worden er wilgen, berken en eiken geplant, maar ook hazelaars en lijsterbessen. "De bomen en struiken worden op verschillende hoogtes geplant, zodat het bosje als een soort 3D-puzzel in elkaar valt", vertelt Daan Bleichrodt van het IVN.

Zeker op zomerse dagen met flinke hoosbuien komt een tiny forest van pas, denkt Bleichrodt. "Soms regent het zo veel dat het riool het niet kan verwerken. Tiny Forests kunnen helpen om dat extra water op te nemen. Zo drinkt een volwassen beuk 500 liter water per dag. En bovendien verdampt dat water, waardoor het weer koeler wordt in de lucht."

Meer dieren
Wageningen University is bezig met onderzoek naar de gevolgen van het planten van de tiny forests. Uit twee proefprojecten blijkt dat er ook veel dieren op de kleine bossen afkomen. "Dat gaat van heel kleine insecten tot konijnen of mollen", zegt Fabrice Ottburg, ecoloog aan de universiteit op het NOS Radio 1 Journaal.

Volgens Ottburg dat een klein bos in een grote stad niet meteen hét verschil maakt. "Hopelijk neemt de bewustwording door het planten van de kleine bosjes toe. Als honderd à tweehonderd mensen hierdoor in een stad hierdoor 10 vierkante meter tiny forest in hun tuin planten, begint het in totaal toch ergens naartoe te gaan."

Klaslokaal
Volgens het IVN is de "kloof tussen mens en natuur groter dan ooit" en brengt een minibos de natuur in steden dichterbij. De bedoeling is om in de minibosjes lessen te organiseren voor schoolklassen. Zo kunnen leerlingen les krijgen in de buitenlucht.

Er komen meer bomen op de Neude
9/11/2018 - 14:47


De Neude. Foto: Marlot van den Berg / DUIC

Er komen meer bomen op de Neude in Utrecht. Vanaf volgend jaar gaat de gemeente extra bomen aanplanten op het plein. Dat heeft de gemeenteraad unaniem besloten na een voorstel van de Partij voor de Dieren.

Op dit moment staan er 9 bomen op de Neude, terwijl dat in 2004 nog 25 bomen waren. In de afgelopen jaren zijn wel bomen verwijderd, onder andere door ziekte en aanrijding, maar zijn geen bomen teruggeplant.

“De Neude is op dit moment een behoorlijk inspiratieloze grijze vlakte. Wij zijn blij dat een ruime meerderheid van de gemeenteraad het met ons eens is dat hier meer bomen moeten komen. Dit draagt bij aan een gezelliger plein, betere klimaatadaptatie, een gezondere lucht en minder hittestress”, aldus PvdD-raadslid Anne Sasbrink.

Het streven is om uiteindelijk weer 25 bomen op de Neude te hebben staan, maar het aantal staat niet vast. “Het moet wel praktisch zijn”, vertelt Sasbrink. Er wordt bij het herplanten dus rekening gehouden met de activiteiten op en rondom de Neude.

Het terugplanten van de bomen begint zo snel mogelijk, maar uiterlijk in het jaar 2019-2020.

[The Lawspeaker]

En mocht het ooit nodig zijn dat er ooit een Markerwaard moet worden aangelegd, dan kan ook daar ruimte voor bossen worden vrijgehouden. Veel van de "beplanting" die je op deze kaart uit 1974 aantreft zou, in weze, ruimteverspilling zijn en hetzelfde geld voor natuurgebieden. De ooit geplande industriegebieden zouden natuurlijk het beste voor de kust bij de geplande luchthaven kunnen worden aangelegd zodat hierdoor een groot distributiegebied ontstaat. De overige gronden kunnen dan voornamelijk opgedeeld worden in (productie)bossen (met kleine natuurgebieden) en landbouwgebieden waarbij dan vooral veel aandacht aan de bollenteelt besteed kan worden (zodat de Markerwaard ook geld oplevert).

[The Lawspeaker]

Another Dutch start-up:

When Solar Team Eindhoven won the world solar challenge in Australia driving a 4 seater 100% solar powered car over 3,000 kilometers, no one would have believed that a handful of years later they could come up with this. The Lightyear One. A spacious hyper efficient partially solar powered electric car. We know the future is electric, could it be solar electric? \ More info: https://lightyear.one/lightyear-one/

[The Lawspeaker]

Vandaag debatteerde de Tweede Kamer over het Klimaatakkoord. Heel Nederland moet van het gas af, de kolencentrales moeten dicht, geen benzine-auto's meer en overal komen windmolens en zonnepanelen. Maatregelen die ons honderden miljarden gaan kosten en nagenoeg niets opleveren!

[The Lawspeaker]

Debat: Klimaatakkoord

[The Lawspeaker]

Vruchtgebruik in stedelijk openbare groen

Gepubliceerd op 13 juli 2019 Kan het openbaar groen in onze steden een functie hebben in de voedselvoorziening door er fruit of noten uit te oogsten? En wat betekent dat voor het groenbeheer? Of het onderhoud? Het onderzoeksproject ‘Vruchtgebruik’ laat zien dat er veel mogelijk is.

In het onderzoeksproject ‘Vruchtgebruik’ werken twee lectoraten van Van Hall Larenstein samen met gemeenten, de Stichting IJsselboomgaarden en Vereniging Stadswerk. Centrale vraag is in dat project is of het openbaar groen een functie kan hebben in de voedselvoorziening van steden. Of meer concreter: Is het mogelijk uit het stedelijk openbaar groen meer fruit en noten te oogsten.

In veel gemeenten staan al wel bomen die noten of vruchten produceren. In Culemborg bijvoorbeeld zijn er 2755 hoogstamfruitbomen, zo is te lezen in het artikel 'Het vruchtgebruik van openbaar groen'. Robbert-Jan van der Linden, student VHL rekende voor zijn afstudeerproject uit wat die bomen zouden kunnen opleveren. Zijn idee was om met fruitbomen een lineair park langs het spoor te maken. Dat ontwerp levert een flinke bijdrage in het vullen van de gemeentelijke fruitmand, zo blijkt uit het artikel.

Meer mogelijkheden
Ook andere studenten verdiepten zich in mogelijkheden. Farhana Rasheed documenteerde en fotografeerde de beheeraspecten van fruit in de openbare ruimte. Onder het motto 'Adopteer een singel' wijst Leslie Thoen in zijn ontwerp ruimtes aan waar fruitkan worden aangeplant en door bewoners uit nabije buurten geadopteerd kan worden. En Emmelie van Ommen maakt een plan voor een fruitpad, waarlangs diverse soorten fruit voor algemeen gebruik te vinden zijn.

Uit het artikel blijkt dat er naast de aanplant van appels, peren, kersen en noten nog wel meer mogelijkheden zijn. Zo zou je ook gele kornoelje aan kunnen planten. Die vruchten worden in het oosten van Europa gewaardeerd om hun smakelijkheid. En je zou ook tamme kastanjes kunnen aanplanten.

Langetermijnvisie
Bij alle plannen ontstaan ook vragen. Want wie zorgt er voor het onderhoud? Heeft degene die voor het fruit zorgt als beloning meer recht op de oogst van het fruit? Wat betekent dit dan voor de openbaarheid van het groen? Komen waarden van het openbaar groen niet onder druk te staan als bijvoorbeeld biodiversiteit?

Het onderzoeksteam constateert dat veel gemeenten wel grond en budget beschikbaar stellen voor de aanplant van fruit en noten, maar dat een visie over het beheer vaak ontbreekt. Het is belangrijk dat er duidelijkheid is over de toekomst van een plek, dat er een stabiele vrijwilligersgroep is en dat je moet zorgen voor voldoende kennis. Het team roept gemeenten dan ook op een langetermijnvisie op openbaar groen en duurzame voedselsystemen te ontwikkelen

[The Lawspeaker]

Twee Duitse politici, Angela Merkel en Ursula Von der Leyen hebben hun klimaatdoelstellingen verscherpt. Zij volgen daarin de Franse president Emmanuel Macron. De gevolgen zullen gigantisch zijn, alleen al vanwege de hoge kosten. Een van de gevolgen is, dat Nederland de laatste beleidsvrijheid over het klimaat kwijt raakt.

[The Lawspeaker]

De ‘groene revolutie’ is vooral een financiële revolutie. Het redden van de gefinancialiseerde kapitalisme staat daarbij voorop. De geplande biljoenenuitgaven voor het reduceren van CO2 dienen niet primair om de planeet te redden. De banken staan door ongecontroleerde ophoping van derivaten aan het begin van opnieuw een zware crisis. Dat zijn de werkelijke motieven. Dit is in eerste aflevering waarin Karel van Wolferen vooral ingaat op de door grote bankiers en big oil in de tachtiger jaren begonnen campagne om regeringen en bevolkingen ervan te overtuigen dat de door de mens veroorzaakte CO2 uitstoot maatschappelijke offers zal gaan vergen. Dit is een van de grootste misleidingen in de recente geschiedenis. In een tweede aflevering zal vooral Sander Boon ingaan op mogelijke alternatieve manieren waarop de bankencrisis mischien tegemoet kan worden gekomen. Links: http://www.novini.nl/greta-thunberg-p... https://www.corbettreport.com/pay-up-... (met veel links naar verdere edities en aanverwant onderzoek) https://www.amazon.com/Human-Caused-G... https://www.amazon.com/Politically-In... https://www.climategate.nl/author/han...

[The Lawspeaker]

TRIGGERWARNING; Dit gesprek kan politiek, of maatschappelijk incorrecte inhoud bevatten die onbedoeld angst, onzekerheid of woede oproepen. Wij beroepen ons hierop, bij wet geregelde journalistieke vrijheid als fundament voor een pluriforme samenleving en hygiënische democratische processen. Het afbreken van de formatiebesprekingen door Groen Links kwam Jesse Klaver op zware kritiek te staan. Wie zijn er werkelijk de baas binnen Groen Links en trekken aan de touwtjes van fractievoorzitter Klaver? Joost Niemöller vroeg het aan Peter Siebelt.

Over de gevolgen van het politieke hazenpad en de strategieën van buitenparlementair Links. Peter Siebelt is onderzoeksjournalist en schrijver van een grote reeks boeken over buitenparlementaire actie van Links radicale en anarchistische netwerken in Nederland. Hij baseert zich daarbij op een privé archief van meer dan 2 miljoen vertrouwelijke documenten die hij vanaf de jaren ‘70 heeft opgebouwd. Het bevat o.a. informatie over internationale NGO netwerken met haar politieke dwarsverbanden, Siebelt wil nu zijn documentatie openstellen voor het publiek. Siebelt vindt het tijd worden dat iedereen zelf kan lezen hoe we alle jaren bij de neus genomen zijn. Hoe de politiek met haar buitenparlementaire netwerken stiekeme agenda’s heeft doorgevoerd, waar we nu de wrange vruchten van plukken.

[The Lawspeaker]

Staatsbosbeheer trekt op met projectontwikkelaars: ‘Wees niet zuinig met ruimte als je bouwt in het groen’

Als je buiten de stad in het groen woningen gaat bouwen, ga dan niet alles proppen op een klein stukje grond, maar bouw juist ruimhartig met genoeg ruimte voor groen in de nieuwe woonwijk. Dat vindt Harry Boeschoten van Staatsbosbeheer, die een kruistocht voert voor een sterkere rol van de natuur in nieuwe en oude woonwijken.

Het is een deal die je zelden of nooit ziet. De grote projectontwikkelaar AM gaat bij de ontwikkeling van een nieuw wijk in Krommenie een naburig, maar toe nu toe matig toegankelijk natuurgebied van Staatsbosbeheer aan de woonwijk koppelen. Win win. Zo ziet Harry Boeschoten van Staatsbosbeheer het graag. De ontwikkelaar wil een mooie woonwijk maken en denkt daarin te slagen door het polderlandschap de woonwijk in te trekken. En Staatsbosbeheer op zijn beurt wil graag dat de bereikbaarheid van het groen en de natuurwaarde van het hele gebied verbetert.

Wat gebeurt er in Krommenie?

Projectontwikkelaar AM en Staatsbosbeheer werken in Krommenie samen in de ontwikkeling van een waterrijke wijk met 235 woningen. De wijk ligt op de plaats waar tot voor kort een sportcomplex stond, tussen het dorp en een twee percelen natuurgebied van Staatsbosbeheer. AM gaat in de wijk groenstroken en sloten aan het natuurgebied verbinden. Door water en groen de wijk in te trekken, ontstaat volgens Staatsbosbeheer en AM niet alleen een aantrekkelijk woonmilieu maar ook een betere natuurwaarde op gebiedsniveau. Het natuurgebied van Staatsbosbeheer, dat momenteel heel beperkt toegankelijk is, krijgt nieuwe vlonder- en voetpaden en wordt ecologisch opgeknapt. De meerkosten van het beheer van de Staatsbosbeheergronden worden door AM afgekocht uit de exploitatie van de woonwijk.

Is Staatbosbeheer, je weet wel die onzichtbare ambtenarenclub met boswachters, nu aan het wheelen en dealen? Dat beeld kantelt als je met Harry Boeschoten, programmadirecteur Groene Metropool van Staatsbosbeheer praat. “Staatsbosbeheer: dat zijn mensen die de natuur beheren. Daar kun je toch niets mee, is het karikaturale beeld en daarom in de kern waar”, zegt Boeschoten, achter een cappuccino in het hippe huiskamercafé van Rotterdam CS. Maar de ecoloog, wiens vader eigenaar was van aannemingsbedrijf BAM-Boeschoten in Doorn, wil dat Staatsbosbeheer uit die luie stoel komt en meedenkt en -helpt aan een natuurrijker en mooier Nederland.

Hé Harry! De Desirée Uitzetters en Jan Fokkema’s van deze wereld kennen hem
Dus is Boeschoten af en toe te vinden bij projectontwikkelaars. Vorig jaar was hij nog een vreemde eend in de bij bij de Provada, vertelt hij. Dit jaar was het “Hé Harry”. “Dat we uit die stoel zijn gekomen, heeft heel wat deuren geopend”, merkt hij al. De Desirée Uitzetters en Jan Fokkema’s van deze wereld kennen hem.

Met die projectontwikkelaars, zoals met BPD en AM, is hij al aan het verkennen waar de grond van Staatsbosbeheer en de posities van projectontwikkelaars tegen elkaar aan liggen, of zoals Boeschoten zegt “waar we samen liggen”. En welke perspectieven bieden die combinaties? Zijn ze te combineren? In de Haarlemmermeer is Staatsbosbeheer bezig met zo’n vingeroefening. Spannend, vindt de ecoloog. “Het is voor projectontwikkelaars net zo’n ontdekkingsreis als het voor ons is.”

De ligweides en het kijkgroen zijn functioneel sleets
Staatsbosbeheer heeft rond Hoofddorp en Nieuw Vennep een aantal “losse recreatiebosjes” liggen in het gebied waar plannen gemaakt worden voor de bouw van ruim 7.000 woningen. “We onderzoeken nu hoe onze gronden een rol kunnen spelen in de ontwikkeling.” Nee, dat betekent geen grond weggeven en zeggen: kijk maar wat je ermee doet. “Uitgangspunt is dat we het bestaande groen benutten om de kwaliteit van nieuwe woongebieden te vergroten. Dat vraagt om goede verbindingen tussen de wijk en het groen. Bos is daarbij meer dan een aantrekkelijke omgeving, het kan helpen in de waterberging van de wijk.”

De houding van Staatsbosbeheer om mee te denken met projectontwikkelaars biedt perspectieven. “Velen zullen er niet stil bij staan, maar Staatsbosbeheer heeft 40 à 50.000 hectare grond aan de rand of in de buurt van de stad”, weet Boeschoten. In totaal beheert het staatsbedrijf ruim 270 hectare aan bos- en natuurgebied.


“Eigenlijk is groen een nutsvoorziening. Net als elektriciteit moet iedereen er op aangesloten worden.”
De banden met projectontwikkelaars zijn nodig als je groene vertakkingen in en om de stad wilt creëren. Want de ligweides, de zwemplas en het kijkgroen dat vijftig jaar geleden bedacht is, is inmiddels functioneel sleets, zegt Boeschoten. De mens van nu gaat veel meer op pad en heeft een veel grotere actieradius. Hardlopers en gebruikers van elektrische fietsen zitten zo dertig kilometer verderop. Maar dan moeten ze niet bij de eerste beste randweg de pas afgesneden worden, of langs drukke verkeersaders dieseldampen moeten opsnuiven. Iedereen zou vanaf zijn voordeur de natuur moeten kunnen bereiken, via een groen netwerk, vindt Boeschoten. “Eigenlijk is groen een nutsvoorziening. Net als elektriciteit moet iedereen er op aangesloten worden.”

De met boompjes en struiken behangen Trudo Toren in Eindhoven van de Italiaanse architect Stefano Boeri, of het origineel in Milaan, is best een goed idee, maar mag niet op zichzelf staan, vindt de aannemerszoon. Dit soort woontorens heeft een hoge symboolwaarde, vindt Boeschoten. Wonen in een bos klinkt wel stoer, maar als je onderaan die toren staat, wat zie je dan? Beton en asfalt of bomen en bloemen? Boeschoten: “Je moet niet alleen zorgen voor groene plekken, maar vooral voor groene systemen.” Soms liggen die vertakkingen al in de vorm van bestaande infraverbindingen (spoor, water, wegen) er al en kan het groen daarlangs aangelegd worden.

Hoe zit het dan met wel of niet bouwen in het weiland? Die discussie vindt Boeschoten veel te gepolariseerd. “Het zal nooit lukken om alles in de stad te bouwen. Het gevaar van zo’n discussie is dat als je buitenstedelijk gaat ontwikkelen, dat je dat te klein doet in plaats van ruimhartig.” Als je buiten de stadsranden gaat bouwen, doe het dan goed, neem de ruimte en integreer bos en recreatie in voldoende mate.

Iets beters doen met percelen die ‘niet de allerhoogste natuurwaarde’ hebben
Boeschoten constateert dat rode contouren vaak heilig zijn. Niet altijd terecht. Veel gebieden vlak aan de randen van de stad zijn verrommeld. Woningbouw gemengd met natuur zou de locatie verbeteren, is zijn overtuiging. “Maar daarmee zeggen we niet: bouw maar buiten de steden. Het gaat erom dat je met een verstandige blik naar een heel gebied kijkt.”

Verstandig wil Staatsbosbeheer ook naar zijn eigen percelen kijken. Eerlijk is eerlijk: Staatsbosbeheer zou iets beters kunnen doen met de paar procent van het totale bezit dat “niet de allerhoogste natuurwaarde heeft”, zegt Boeschoten. Dat kun je in sommige gevallen best voor iets anders bestemmen. “Als de genietbaarheid en de natuurwaarde maar toeneemt.”

Bovendien moet je in Nederland iets doen met groen, nu de zorgen over het klimaat steeds meer Nederlanders in beweging krijgen. Veel mensen zijn volgens hem geschrokken van de hittestress in de steden en de overstromingen. Één grote boom kan bijna hetzelfde als tien airco’s, roept weerman Marco Verhoef op tv.

Groen is waar de huizen niet komen? Onzin
Voor projectontwikkelaars en bouwers is natuurinclusief bouwen een nieuwe tak van sport. Ze bedenken woningen met slimme plekjes de huismus, gierzwaluw en de dwergvleermuis. Hartstikke mooi. Maar het gaat verder dan dat. “Denk buiten de grenzen van het projectgebied.” Boeschoten hoort wel eens: “Groen is waar de huizen niet komen.” Onzin. Zijn advies: “Zoem even uit. Kijk door de ogen van de wandelaar en fietser. Of door de ogen van een vlinder. Waar kan ik heen? Eigendomsgrenzen moeten niet tellen.” Liever zou hij die heilig verklaarde eigendomsgrenzen “verzachten”, zegt hij. “Denk vanuit een streek. Beschouw dat niet te smal.”

Je zou eerst moeten beginnen met het aanleggen van die groene netwerken voordat je plekken voor nieuwbouw aanwijst. In Almere is dat gelukt. Maar soms kun je in oude steden met een uitruil van rood en groen ook achteraf dat netwerk stukje bij beetje aanleggen.

Stad in een park – in plaats van andersom
Zijn verhaal over groene netwerken moet nog een beetje landen bij iedereen in gebiedsontwikkelingsland, zegt hij. Maar op sommige plekken is het al geland. Zo bevat het Klimaatakkoord een hoopgevend zinnetje dat bij nieuwbouwplannen ook bosuitbreiding meegenomen moet worden. Enthousiast is Boeschoten ook over Breda dat de ambitie uitgesproken heeft een “stad in een park” te worden in plaats van andersom. Ook het versteende Rotterdam is volgens hem ambitieus om “meer rust en groen” in de stad aan te leggen. In oude binnensteden is het volgens hem “groene dooradering” mogelijk. “Drie procent van het riool ligt jaarlijks open. Als je de straat weer aanlegt, kun je dat gelijk goed doen. Eindhoven heeft bijvoorbeeld als beleid: er gaan alleen stenen terug als groen niet kan. Maar je moet als gemeente wel een visie hebben, anders kun je die kansen niet pakken.”

Wie is Harry Boeschoten?

Harry Boeschoten is zoon van aannemer Henk Boeschoten uit Doorn. Zijn bedrijf werd overgenomen door BAM en kreeg de naam BAM-Boeschoten. Het bedrijf werd bekend van de bouw van het Kröller-Müller Museum en de Veemarkt in Utrecht. Het had niet veel gescheeld of Harry Boeschoten had ook de aannemerij in gegaan. Maar zijn vingers waren eerder groen dan grijs, dus ging hij naar Landbouwhogeschool Wageningen (1975-1983), werd hij ecoloog en kwam hij te werken bij het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Sinds 1996 werkt Boeschoten bij Staatsbosbeheer. Op dit moment is hij programmadirecteur Groene Metropool. Doel is te komen tot een fijnmazig groenblauw netwerk in stad en land dat als een nutsvoorziening alle huishoudens bedient. “Zodat je lopend, fietsend en skeelerend vanuit huis of werk naar buiten kunt.”