"Ce ne sont que des gueux..."

De Waalse bijdrage in de Opstand en het lot der Waalse protestanten



Het wapen van de provincie Henegouwen / Hainaut


De geuzen worden alom gezien als Hollandse kerels die omstreeks 1572 hun vaderland kwamen bevrijden door de bezetting van het Hollandse stadje Brielle. Het is echter weinig bekend dat een buitenproportioneel deel van de geuzen niet uit het Noorden kwam, laat staan Nederlands sprak. Aan de hand van dit artikel wil ik de rol van de Waalse protestanten tijdens de 16de eeuw aan het voetlicht brengen.



Het Waalse aandeel in de reformatie


In de protestantse geschiedschrijving is er een aantal vooraanstaande geestelijk leiders te onderscheiden. Een van de belangrijksten is Guy de Brès (°1520-†1567), die de ‘Nederlandse Geloofsbelijdenis’ opstelde. Dit document vormt de basis voor het Calvinisme in de Nederlanden. De Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) heeft haar wetenschappelijke bureau vernoemd naar deze vooraanstaande reformator uit Henegouwen (de Guido de Brès-Stichting - MRB).

Guy de Brès kwam in 1522 te Bergen (Mons) in Henegouwen ter wereld. Vanaf het moment dat hij zich tot de reformatie bekeerde reisde hij onophoudelijk als predikant door de Zuidelijke Nederlanden. Hij week vanwege vervolging tijdelijk uit naar Genève, ontmoette daar Calvijn en ging bij hem in de leer. Uiteindelijk werden zijn zendingsactiviteiten hem fataal en werd hij in 1567 veroordeeld en terechtgesteld te Valenciennes (Valencijn) in Henegouwen.

Het is geen toeval dat Henegouwen een vruchtbare streek voor de reformatie was. Henegouwen grensde aan Picardië, waar Calvijn zelf vandaan kwam. Bovendien grensde Henegouwen direct aan Frankrijk, waar de reformatie vroeger op gang kwam dan in de Nederlanden. Met het gebruikelijke grensverkeer kwamen ook nieuwe opvattingen binnen. Henegouwen zal verder in het artikel nadere aandacht krijgen.

Voor de rest van het artikel.. klik op de schakel.