Ad Verbrugge in gesprek met oud-huisarts Paul Jonas over de groeiende problemen in de gezondheidszorg. “Wij willen een gezondheidszorg gebaseerd op preventie en zonder marktwerking.” Paul Jonas heeft onlangs een petitie aangeboden aan de Tweede Kamer. Daarin stelt hij de ontwikkelingen in de gezondheidszorg van de afgelopen decennia aan de kaak. Wat er volgens hem misgaat? “Er is wantrouwen, ontzettend veel bureaucratie en mensen willen dokteren en daar krijgen ze een groot deel van de tijd de gelegenheid niet meer voor.” Sinds de jaren ’00 is de zorg grotendeels vermarkt. “Toen is de ellende begonnen.”

De vraag is natuurlijk hoe dit zo heeft kunnen ontstaan. Jonas vertelt over het ontstaan van een afrekencultuur wat er toe heeft geleid dat er steeds meer externe mensen zijn ingehuurd voor de administratie. “Zo is er een tussenlaag ontstaan van mensen die soms de ballen verstand hadden van gezondheidszaken.”

Deze managers hebben het op een gegeven moment voor het zeggen gekregen. Daarbij moeten de professionals zich constant verantwoorden, wat tot een sfeer van wantrouwen leidt. De zorg om de kerntaak die zij uitvoeren verdwijnt hierdoor naar de achtergrond. Naast de professionals, managers en verzekeraars speelt er volgens Jonas ook de farmaceutische industrie een sleutelrol. Zij willen natuurlijk zoveel mogelijk omzet draaien. “Ze pretenderen constant met iets nieuws te komen, maar dat is maar zelden het geval.” Dat leidt volgens Jonas tot een enorme beďnvloeding. Daarnaast spreekt Jonas over een pandemie die al veel langer dan corona in onze samenleving gaande: “Hart- en vaatziekten en suikerziekte. [..] Daar gaat gigantisch veel geld in zitten. Hoe komt dat? Doordat onze zorg gericht is op curatie.” Met andere woorden: in het huidige systeem laten we in feite ziekten ontstaan, waarna we ze gaan behandelen.

Dat is een verkeerde aanpak, zo betoogt Jonas. Bovendien laat de coronacrisis zien dat de gezondheidszorg slecht is voorbereid op volksziektes. Met de petitie probeer Jonas deze kwesties op de politieke agenda te zetten. “Wij willen een gezondheidszorg gebaseerd op preventie en zonder marktwerking.” Dat is al het geval in Cuba. Daar is vanuit de overheid een programma waardoor ouderen worden begeleid en de bevolking via media wordt geďnformeerd. “Er zit echt een systeem in.” Dat heeft tijdens de coronapandemie z’n vruchten afgeworpen. “De mensen waren voorbereid.” Daar komt nog eens bij dat de kosten voor de gezondheidszorg daar ongeveer de helft zijn van die in Nederland. Jonas: “Zij voorkomen mensen om ziek te worden. Dat zou ik hier ook graag zien.” --

4:13 Wat is er volgens jou eigenlijk aan de hand in de gezondheidszorg?
10:10 Over hoe de zorg zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld
14:48 Waarom hebben ‘jullie’ (in de zorg) het zo ver laten komen?
20:14 Heb je enig zicht op hoeveel geld er effectief naar de zorg gaat?
22:24 “Er is nog een macht: de farmaceutische industrie”
29:34 Is er denk je door de coronacrisis meer aan het licht gekomen dat de zorg draait om curatie i.p.v. preventie?
34:18 Wat is het verschil met de Cubaanse gezondheidszorg?
43:00 Over de coronacrisis, angst en de Cubaanse aanpak van de coronacrisis
48:31 Men is nu voor het eerst aan het experimenteren met preventie?
56:12 Welke maatregelen zouden we een volgend kabinet volgens jou moeten nemen?