Toekomstig elektriciteitsnet grootste verbouwing van Nederland

Minister Jetten heeft donderdagmiddag de Tweede Kamer een update gestuurd over de situatie op het elektriciteitsnet en over de inspanningen die via het Landelijk Actieplan Netcongestie (LAN) worden geleverd om de schaarste aan transportcapaciteit te verminderen. In het LAN werken de overheden, belangenorganisaties en netbeheerders intensief samen om het elektriciteitsnet toegankelijk te houden. Dit vraagt naast netuitbreidingen ook om flexibel gebruik. Netbeheerders zien de integrale samenwerking die in het LAN plaatsvindt als een essentieel onderdeel van de energietransitie.

In 2035 moet het elektriciteitssysteem nagenoeg CO2-neutraal zijn. En al in 2030 zal ongeveer 85% van onze elektriciteit van hernieuwbare bronnen zoals wind en zon komen. Om dit mogelijk te maken moet ons elektriciteitsnet de komende jaren flink op de schop. In de afgelopen drie jaar hebben netbeheerders hun investeringen al verdubbeld. En ook de komende jaren wordt er steeds meer geďnvesteerd in kabels, stations en hoogspanningslijnen om de capaciteit van het elektriciteitsnetwerk uit te breiden. Deze miljardeninvesteringen vormen samen de grootste verbouwing van Nederland en zorgen er voor dat we ook in de toekomst een betrouwbaar en voor iedereen toegankelijk energienet houden.


Vraag groeit sneller dan we kunnen bijbouwen

De vraag naar transportcapaciteit groeit echter harder dan netbeheerders kunnen bijbouwen. We gebruiken steeds meer elektriciteit én we wekken op steeds meer locaties elektriciteit op. Dat maakt dat het in rap tempo steeds drukker wordt op de stroomnetten. Daarom komen klanten die hun aansluiting willen uitbreiden of een nieuwe aansluiting nodig hebben steeds vaker op een wachtlijst. In gebieden waar de druk op het net het grootst is, kunnen wachttijden ondanks alle inspanningen helaas oplopen tot vele jaren. De netbeheerders realiseren zich dat dit veel impact heeft op klanten.


Komende jaren blijft het druk op de netten

Dat betekent dat congestie op de stroomnetten er de komende jaren ook zal zijn. Het plannen en bouwen van stations gaat nu eenmaal minder snel dan dat consumenten zonnepanelen op hun woningen leggen, of de industrie elektrificeert. Daarom moeten we de ruimte die er wél is, optimaal inzetten. Hier ligt ook een rol voor de gebruikers van het elektriciteitsnet. Wanneer gebruikers soms ruimte laten aan anderen, en wanneer we stroom gebruiken wanneer er veel beschikbaar is, houden we elektriciteit beschikbaar voor iedereen.


Flexibel gebruik vraagt aanpassingsvermogen

De overgang van ‘gebruik wanneer je wilt’ naar veel meer flexibel gebruik is, net als de uitbreiding van het net, niet van vandaag op morgen gerealiseerd. Flexibel gebruik vergt grote aanpassingen van iedereen: netbeheerders, overheden, industrie, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Deze partijen trekken samen op bij het sneller realiseren van netuitbreidingen en in het zoeken naar slimme oplossingen om het bestaande net beter te benutten. Dat is cruciaal voor een duurzaam, betaalbaar en betrouwbaar elektriciteitssysteem en een sterke economie.

De netbeheerders zien veel belangstelling voor flexibiliteit maar in de praktijk komt er nog weinig flexibel vermogen beschikbaar. De netbeheerders juichen het voornemen van minister Jetten om een speciaal coördinator flexibiliteit aan te stellen dan ook toe.


Eerste oplevering platform SlimMetStroom

In het Landelijke Actieprogramma Netcapaciteit (LAN) is afgelopen periode aan een nieuw platform gewerkt, waarin verhalen, tips en ervaringen bij elkaar komen hoe flexibel met elektriciteit kan worden omgegaan. De website SlimMetStroom.com is nog volop in ontwikkeling en wordt komende periode verder aangevuld. Slimmer met stroom omgaan is één van de oplossingen op weg naar een duurzaam, betaalbaar en betrouwbaar elektriciteitssysteem.

Download de kamerbrief